Chúng ta cần đến sắt, bởi đây là một yếu tố vi lượng quan trọng để sản xuất ra hemoglobin – chất tạo nên màu đỏ của hồng cầu, có nhiệm vụ vận chuyển khí trong quá trình hô hấp. Khi không đủ lượng sắt trong máu sẽ gây nên tình trạng thiếu máu do thiếu sắt, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi, da xanh, các cơ quan “vận hành” kém hiệu quả. Vậy giải pháp nào giúp bạn ngăn chặn bệnh hiệu quả? Lời giải sẽ có trong bài viết dưới đây.

Nguyên nhân gây thiếu máu do thiếu sắt

Có nhiều nguyên nhân khiến người bệnh bị thiếu sắt dẫn tới thiếu máu, tuy nhiên theo Hội Huyết học Hoa Kỳ thì những nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:

– Chế độ ăn uống thiếu chất sắt: Ăn quá ít các thực phẩm có chứa sắt trong thời gian dài là nguyên nhân khá phổ biến khiến cơ thể bị thiếu sắt. Sắt là một chất rất quan trọng với phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ đặc biệt là giai đoạn trẻ phát triển nhanh… vì vậy, các thực phẩm giàu sắt như thịt, sữa, trứng, các loại rau lá xanh nên được tăng cường cho những đối tượng này.

– Sinh con hoặc mất máu trong chu kỳ kinh nguyệt: Đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu do thiếu sắt là khi thời gian chảy máu kéo dài trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc mất máu khi sinh.

– Chảy máu do bệnh mạn tính trong cơ thể: Một số bệnh có thể gây chảy máu, mất máu như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm ruột… Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc giảm đau điển hình như Aspirin cũng có thể gây chảy máu dạ dày.

– Cơ thể không thể hấp thu sắt: Ngay cả khi bạn ăn uống đầy đủ chất sắt thì nến bạn đã từng phẫu thuật ruột, dạ dày hay mắc bệnh celiac (không dung nạp gluten) cũng có thể khiến lượng sắt được hấp thu vào cơ thể bị hạn chế đi rất nhiều.

Ai có nguy cơ bị thiếu máu do thiếu sắt?

Thiếu sắt là một tình trạng phổ biến có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và không phân biệt giới tính, tuy nhiên một số người sẽ có nguy cơ gặp phải tình trạng thiếu máu do thiếu sắt cao hơn những người khác, bao gồm:

– Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ

– Phụ nữ mang thai

– Những người có chế độ ăn uống nghèo nàn, người ăn kiêng

– Những người hiến máu thường xuyên

– Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sinh non

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ dễ bị thiếu máu do thiếu sắt

Triệu chứng của thiếu máu do thiếu sắt

Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của thiếu máu do thiếu sắt thường không rõ rệt, do đó hầu hết mọi người thường không nhận ra tình trạng bệnh của mình và chỉ phát hiện ra khi thực hiện xét nghiệm máu. Đến giai đoạn vừa và nặng thì thiếu máu do thiếu sắt sẽ xuất hiện một hoặc nhiều các dấu hiệu:

– Mệt mỏi, thiếu năng lượng

– Da xanh tái, nhợt nhạt

– Khó thở, chóng mặt

– Thèm ăn những thứ không phải là thực phẩm như đất, miếng vôi, vữa bong tróc trên tường, kem đánh răng…

– Ngứa ran hay tê buồn ở bàn chân

– Chân tay lạnh, nhịp tim nhanh hoặc loạn nhịp

– Đau đầu

– Móng tay dễ gãy

Nếu bạn nhận thấy mình có triệu chứng của thiếu máu do thiếu sắt và cần tư vấn chi tiết về cách khắc phục, nhấc máy lên và gọi ngay tới số điện thoại 0243 775 9051 để được hỗ trợ

Chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt

Chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt không quá khó khăn bởi vì chỉ cần thực hiện xét nghiệm máu là có thể phát hiện ra. Điều quan trọng là tìm được nguyên nhân gây thiếu máu. Để có thể làm được điều này, các bác sĩ sẽ cần khai thác rất nhiều thông tin về bạn như chế độ ăn uống, sinh hoạt, tiền sử bệnh… Tùy vào từng trường hợp mà có thể bạn sẽ phải thực hiện thêm các xét nghiêm khác để tìm nguyên nhân như nội soi, siêu âm…

Những biến chứng nguy hiểm của thiếu máu do thiếu sắt

Không chỉ gây ra những triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống mà thiếu máu do thiếu sắt trong một thời gian dài nếu không được điều trị tốt có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm hơn rất nhiều như:

– Rối loạn nhịp tim, suy tim. Khi bạn bị thiếu máu, trái tim sẽ cần phải hoạt động nhiều hơn để tăng khả năng vận chuyền oxy. Tình trạng này kéo dài có thể khiến nhịp tim bị rối loạn, trái tim bị suy giảm chức năng bơm máu, dẫn tới suy tim.

– Thiếu sắt khi mang thai có thể khiến trẻ sinh non hoặc sinh có trọng lượng cơ thể thấp

– Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị thiếu sắt mức độ nặng sẽ chậm phát triển, đồng thời dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn.

Bệnh thiếu máu do thiếu sắt được điều trị như thế nào?

Viên uống bổ sung sắt

Viên uống bổ sung sắt thường được các bác sĩ chỉ định cho người bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Nếu có thể thì viên sắt nên được uống vào lúc đói sẽ hấp thu tốt nhất, nhưng nếu uống khi đói làm bạn cảm thấy khó chịu trong bụng thì có thể uống trong hoặc sau ăn. Hai tác dụng phụ thường gặp nhất khi sử dụng viên uống bổ sung sắt là táo bón và phân có màu đen. Để khắc phục bạn nên uống nhiều nước hơn, đồng thời tăng cường rau xanh, quả tươi, còn về “phân đen” thì đây là một tác dụng phụ không ảnh hưởng tới sức khỏe.

Chế độ ăn giàu sắt

Đối với người bệnh thiếu máu do thiếu sắt thì chế độ ăn giàu sắt là một điều rất cần thiết. Người bệnh nên tăng cường các thực phẩm:

– Các loại thịt đỏ, hải sản

– Các loại rau lá xanh đậm: rau muống, rau ngót, súp lơ xanh…

– Trái cây sấy: Nho khô, mận khô…

– Ngũ cốc: Các loại đậu, gạo lứt, vừng, lạc (đậu phộng)…

Vitamin C có thể giúp hấp thu chất sắt tốt hơn do vậy, nếu bạn uống viên sắt hay ăn các thực phẩm giàu sắt thì nên uống thêm một ly nước cam hay ăn các loại quả có múi.

Vitamin C có trong trái cây có múi giúp tăng hấp thu sắt

Sử dụng thảo dược bổ máu, tăng tạo máu

Trong y học cổ truyền, sử dụng kết hợp một số thảo dược như Đương quy (Quy đầu), Xuyên tiêu, Ích trí nhân… sẽ có tác dụng giúp cơ thể bổ máu, thúc đẩy tuần hoàn máu. Các nghiên cứu khoa học hiện đại cũng đã chứng minh rằng, các thảo dược này có chứa nhiều hoạt chất cần thiết cho quá trình tạo máu, thúc đẩy tủy xương tăng sinh tạo máu.

Xem thêm: Sản phẩm từ thảo dược Đương quy, Ích trí nhân, Xuyên tiêu giúp đẩy lùi chứng thiếu máu hiệu quả.

Xử lý nguyên nhân gây thiếu máu

Nếu phát hiện được nguyên nhân gây thiếu máu do thiếu sắt thì việc xử lý các nguyên nhân này là rất cần thiết, chẳng hạn như dùng thuốc để điều trị viêm loét đường tiêu hóa gây chảy máu trong, thuốc tránh thai có thể được chỉ định cho phụ nữ bị thiếu máu do thiếu sắt nặng để hạn chế lượng máu bị mất trong chu kỳ kinh nguyệt… Trong những trường hợp nặng các bác sĩ có thể chỉ định truyền máu cho người bệnh.

Mặc dù không khó để chẩn đoán, điều trị thiếu máu do thiếu sắt, nhưng cái khó ở đây là người bệnh thường khá thờ ơ, xem nhẹ bệnh mà không sớm điều trị, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Hy vọng bài viết trên đã giúp độc giả có những nhìn nhận xác đáng hơn về chứng bệnh này, từ đó sớm tìm được hướng phòng và điều trị hiệu quả.

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo

http://www.healthline.com/health/iron-deficiency-anemia#diagnosis5