Cườm đá / cườm hạt là tên gọi dân gian của đục thủy tinh thể – bệnh lý về mắt thường gặp ở người cao tuổi, là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa trên thế giới. Căn bệnh này có thể điều trị được bằng các phương pháp phẫu thuật và bảo vệ mắt khỏi những tác nhân gây hại.

Thủy tinh thể được cấu tạo từ các sợi protein và nước, trong suốt như pha lê, cho phép ánh sáng đi xuyên qua và hội tụ lên võng mạc tạo thành các tín hiệu hình ảnh chuyển về não. Tuổi cao hoặc vì bất kỳ nguyên nhân nào khác khiến các sợi protein tụ lại từng đám gây vẩn đục, cản trở ánh sáng truyền qua. Tình trạng này gọi gây ra bệnh đục thuỷ tinh thể, hay còn gọi là cườm đá / cườm hạt.

Các dạng cườm đá / cườm hạt

Thủy tinh thể bao gồm 3 phần: Nhân thủy tinh thể, vỏ thủy tinh thể và lớp nang mềm bao bọc, nâng đỡ thủy tinh thể. Đục thủy tinh thể có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào và tương ứng với đó là 3 dạng cườm đá / cườm hạt sau:

– Cườm đá nhân: xuất hiện trong nhân thủy tinh thể, là loại cườm đá phổ biến nhất ở người bệnh cao tuổi. Bệnh tiến triển nhiều năm và thường khiến nhân mắt chuyển sang màu vàng.

– Cườm đá vỏ: hình thành ở phần vỏ bao quanh nhân sau đó lan rộng theo hình dạng nan hoa vào phần nhân.

– Cườm đá dưới bao: đục thủy tinh thể xuất hiện ở lớp bao ngoài và thường ở vùng trung tâm. Bệnh khởi phát và tiến triển nhanh chóng, làm suy giảm thị lực chỉ trong vài tháng.

Hình ảnh mắt bị cườm đá / cườm hạt

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ của bệnh cườm đá / cườm hạt

– Lão hóa:là yếu tố nguy cơ chính đối với bệnh cườm đá (cườm hạt).

– Một số bệnh lý: như đái tháo đường, loạn dưỡng cơ, bệnh Wilson (rối loạn chuyển hóa đồng)…

– Một số loại thuốc có khả năng tăng nguy cơ đục thủy tinh thể bao gồm:

– Thuốc điều trị tim mạch Amiodarone (Cordarone)

– Thuốc an thần Chlorpromazine (Largactil)

– Thuốc chống viêm Corticosteroid (ví dụ, prednisone)

– Thuốc hạ Cholesterol máu Lovastatin (Mevacor)

– Thuốc điều trị động kinh Phenytoin (Dilantin)

– Tiếp xúc với chất độc hại: như hút thuốc, bức xạ, steroids, rượu và các loại thuốc khi mang thai làm tăng nguy cơ mắc đục thủy tinh thể bẩm sinh.

– Chế độ dinh dưỡng kém: Thiếu hụt các chất như vitamin C, E, selenium, betacarotene

– Chấn thương mắt, các bệnh về mắt: chẳng hạn như viêm màng bồ đào, nhiễm trùng mắt, khối u… làm tăng nguy cơ mắc cườm đá.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cườm đá / cườm hạt

Nhìn đôi có thể là dấu hiệu cảnh báo cườm đá / cườm hạt

Các triệu chứng của bệnh cườm đá nặng hay nhẹ còn phụ thuộc vào vị trí và mức độ bệnh. Cườm đá không gây ra đau đớn, bệnh thường tiến triển chậm trong nhiều năm nên thường khó phát hiện sớm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

– Thị lực giảm dần, nhìn mờ như có màn sương che phủ trước mắt

– Nhìn màu sắc trở nên mờ nhạt

– Thường xuyên phải đi khám mắt và đổi kính thuốc mới (nếu đang dùng kính)

– Khả năng nhìn về đêm bị hạn chế

– Thấy quầng sáng cầu vồng xuất hiện quanh đèn khi nhìn vào

– Sợ ánh sáng, đặc biệt là đèn chiếu vào ban đêm

Phòng ngừa và điều trị cườm đá / cườm hạt

Cách chăm sóc mắt để ngăn bệnh cườm đá tiến triển

Các nghiên cứu phát hiện những người từng hút thuốc lá có nguy cơ cao mắc bệnh đục thủy tinh thể hơn những người không hút thuốc lá. Chính vì vậy, bạn cần bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ để phòng ngừa cườm đá / cườm hạt. Ngoài ra, bạn cũng cần bảo vệ mắt bằng kính râm chống tia UV, đội mũ rộng vành khi đi ra ngoài trời nắng.

Các chuyên gia nhãn khoa cũng cho biết, một số chất chống oxy hóa mạnh, điển hình như Alpha lipoic acid có tác dụng dọn dẹp các gốc tự do – rác thải chuyển hóa trong mắt, từ đó giúp chống lại quá trình lão hóa, bảo vệ sự trong suốt của thủy tinh thể, phòng ngừa và ngăn chặn tiến triển bệnh cườm đá / cườm hạt hiệu quả.  Bạn có thể tìm thấy ALA cùng với một số dưỡng chất tốt cho mắt khác như beta-carotene, vitamin C, vitamin E, selen…. trong các loại trái cây và rau quả màu xanh sắc đậm. Tuy nhiên các dưỡng chất này dễ mất đi trong quá trình nấu nướng, nên để đảm bảo đủ hàm lượng và thuận tiện, bạn cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm bổ mắt có chứa chúng để bảo vệ mắt tránh khỏi căn bệnh cườm đá / cườm hạt.

Xem thêm:

Tác dụng thực sự của Alpha lipoic acid đối với người bệnh cườm đá / cườm hạt

Thực phẩm BVSK chứa Alpha lipoic acid giúp xua tan nỗi lo cườm đá

Phẫu thuật điều trị cườm đá / cườm hạt

Khi cườm đá tiến triển đến giai đoạn nặng, gây mất thị lực nghiêm trọng, bác sỹ sẽ tiến hành phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo để lấy lại thị lực cho bạn. Hiện nay, mổ thay thủy tinh thể được tiến hành khá đơn giản, nhanh chóng và tỷ lệ gặp phải biến chứng như chảy máu, bong võng mạc, xuất huyết võng mạc… thường rất thấp. Biến chứng thường gặp nhất sau mổ là đục bao sau có thể được xử trí hiệu quả bằng phương pháp chiếu tia laser.

Cườm đá / cườm hạt là bệnh lý ở mắt có thể được điều trị bằng phẫu thuật nhưng việc dự phòng bệnh vẫn nắm giữ một vai trò quan trọng hơn cả. Chính vì vậy bạn cần hiểu rõ về bệnh lý này cũng như các biện pháp phòng ngừa nhằm bảo vệ thị lực cho đôi mắt của mình.

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Tham khảo

http://www.healthcommunities.com/cataracts/overview-of-cataracts.shtml