Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có tỷ lệ tái phát cao và dễ làm tổn hại thị lực vĩnh viễn nếu không được xử lý đúng cách. Hãy đọc ngay những thông tin dưới đây để biết cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả, tránh mù lòa.

Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là bệnh gì?  

Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch (Central Serous Chorioretinopathy) là tình trạng tích tụ chất lỏng bên dưới võng mạc – lớp màng thần kinh mỏng có nhiệm vụ tiếp nhận và chuyển tín hiệu ánh sáng thành tín hiệu thần kinh để cho não xử lý, khiến võng mạc bị bong, tách rời ra khỏi mặt sau của nhãn cầu. 

Bệnh có thể xảy ra ở một mắt hoặc cả hai mắt cùng một lúc, gặp phổ biến ở nam giới trẻ hoặc trung tuổi, và thường chỉ ảnh hưởng đến thị lực tạm thời nhưng cũng có thể nhiều trường hợp tái phát thường xuyên, làm tổn thương võng mạc nặng và gây suy giảm thị lực nghiêm trọng.

Triệu chứng của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch

Khi bị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, người bệnh có thể gặp các triệu chứng gồm:

– Giảm thị lực trung tâm, thấy hình ảnh bị mờ ở chính giữa, hoặc trung tâm tầm nhìn có thể biến thành một điểm tối, vùng đen.

– Thấy đường thẳng bị uốn cong, lượn sóng, vật thể biến dạng.

– Thấy vật thể trông nhỏ hơn và xa hơn so với thực tế

– Thấy những vật thể màu trắng trở nên xỉn màu hoặc hơi nâu, màu sắc trông tối và kém sặc sỡ hơn.

Tầm nhìn của mắt bị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch

Nguyên nhân gây bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch

Nhiều nghiên cứu cho thấy, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có thể do sự rò rỉ chất lỏng từ các mao mạch ở màng mạch (còn gọi là hắc mạc, lớp màng mỏng nằm dưới võng mạc nơi có nhiều mạch máu nuôi mắt) kết hợp với rối loạn chức năng tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (lớp tế bào nằm giữa võng mạc và màng mạch) khiến chất lỏng thoát ra và ứ đọng bên dưới võng mạc.

Một số yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch:  

– Thường xuyên căng thẳng, lo lắng, áp lực tinh thần làm tăng giải phóng hormon cortisol gây sưng phù và rò rỉ dịch khỏi mạch máu.

– Sử dụng thuốc chống viêm chứa corticoid (thuốc uống, thuốc tiêm vào khớp, kem bôi da, thuốc hít, xịt mũi, thuốc nhỏ mắt…) kéo dài.

– Mắc hội chứng Cushing khiến cơ thể sản xuất quá mức hormone cortisol.

– Có người thân bị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch.

– Bị cận thị nặng

– Mắc các bệnh như bệnh tự miễn (lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp), tăng huyết áp, viêm cầu thận, bệnh tim… hoặc đang mang thai.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có chữa được không?

Hầu hết người bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch sẽ tự khỏi và hồi phục lại thị lực sau vài tuần đến vài tháng mà không cần điều trị. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp, dịch rò rỉ dưới võng mạc không biến mất khiến võng mạc bị tổn thương nặng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. 

Mặt khác, có khoảng một nửa trường hợp bị tái phát bệnh trong vòng 1 năm đầu tiên, nếu tình trạng này lặp lại thường xuyên có thể dẫn đến mù lòa.

Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có tỷ lệ tái phát cao

Điều trị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch như thế nào?

Đối với bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, trong thời gian đầu bác sỹ sẽ theo dõi và làm các xét nghiệm định kỳ để đánh giá lượng dịch dưới võng mạc. Nếu đang sử dụng corticoid, người bệnh có thể phải ngừng thuốc để tránh bệnh tiến triển nặng hơn. 

Trong trường hợp dịch dưới võng mạc không giảm, một phương pháp điều trị sau sẽ được chỉ định:

Dùng thuốc uống

– Thuốc lợi tiểu giúp tăng đào thải dịch

– Thuốc giảm dịch rò rỉ dịch như acetazolamid

– Thuốc tăng sức bền của thành mạch máu như Vitamin C (acid ascorbic)

– Thuốc tăng tuần hoàn máu

– Thuốc giúp cải thiện chức năng tế bào biểu mô sắc tố võng mạc như nicotinamide

Tiêm thuốc chống tăng sinh tân mạch

Chỉ định trong trường hợp có tình trạng tăng sinh mạch máu bất thường dưới võng mạc, các mạch máu này rất mỏng manh, dễ nứt vỡ gây rò rỉ máu vào võng mạc. Thuốc sẽ được tiêm trực tiếp vào mắt để ức chế quá trình hình thành mạch máu mới và bảo tồn thị lực cho người bệnh.  

Liệu pháp quang động

Một loại thuốc nhạy cảm với ánh sáng có tên là osteporfin sẽ được tiêm vào tĩnh mạch cánh tay và di chuyển đến các mạch máu tại võng mạc. Sau đó, bác sĩ sẽ chiếu tia laser lạnh để kích hoạt thuốc, hàn gắn lại các mạch máu bị nứt vỡ và ngăn chặn sự rò rỉ dịch.

Chiếu laser nhiệt

Tia laser được chiếu vào các mạch máu bị tổn thương ở võng mạc để bịt kín các vết nứt, tuy nhiên, so với liệu pháp quang động, laser nhiệt có nhiều rủi ro hơn.

Bổ sung dưỡng chất cho mắt

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, bổ sung sớm những dưỡng chất sau sẽ giúp bảo vệ võng mạc và hệ thống mạch máu nuôi mắt tối ưu, qua đó, gìn giữ thị lực tốt hơn cho người bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch:

– Astanxathin từ Vi tảo lục, Alpha Lipoic Acid: Ngăn cản quá trình stress oxy hóa làm tổn hại đến mạch máu trong mắt; tăng cường sức bền, sự dẻo dai của mạch máu võng mạc; chống nứt vỡ mạch, ngăn rò rỉ dịch, giảm nguy cơ mắc, tiến triển và tái phát của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch.

– Thảo dược Câu kỷ tử: Ức chế sự tăng sinh mạch máu tại võng mạc, làm tăng độ dày của các tân mạch, giảm nứt vỡ mạch. Đồng thời, làm tăng nồng độ Zeaxanthin tại võng mạc, bảo vệ các tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và tế bào cảm thụ ánh sáng khỏi bị tổn hại khi có dịch rò rỉ vào võng mạc.

– Thảo dược Hoàng đằng: Chứa hoạt chất Palmatin chống viêm tự nhiên, cải thiện tình trạng viêm gây phù nề, thoát dịch tại các mạch máu võng mạc.

– Lutein, Zeaxanthin: 2 dưỡng chất quan trọng gia cấu trúc võng mạc và điểm vàng, giảm thiểu tổn thương võng mạc khi mắc hắc võng mạc trung tâm thanh dịch và cải thiện thị lực.

Do đó, người bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch nên bổ sung sớm các sản phẩm viên uống bổ mắt chứa những dưỡng chất trên để cải thiện các triệu chứng nhanh hơn, tránh bệnh tiến triển nặng gây biến chứng tổn hại thị lực và phòng ngừa nguy cơ tái phát sau điều trị.

Xem thêm: Thông tin về viên bổ mắt chứa Vi tảo lục, Alpha Lipoic Acid và Câu kỷ tử

Quản lý tốt căng thẳng

Căng thẳng, stress là một trong những yếu tố hàng đầu góp phần hình thành và thúc đẩy tiến triển của hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, do đó, việc kiểm soát căng thẳng cũng là điều rất quan trọng mà bạn cần thực hiện để điều trị bệnh hiệu quả hơn.   

Bạn nên duy trì một lối sống khoa học, tránh thức khuya, tránh sử dụng các chất kích thích như như bia, rượu, thuốc lá, cà phê, trà đặc…; hạn chế các thực phẩm chứa nhiều muối, đường và thực hành một số bài tập như yoga, thiền tịnh, hít thở sâu… để thư giãn tinh thần, giải tỏa stress.

Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có thể phòng ngừa và ngăn chặn được nếu bạn tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sỹ cùng những hướng dẫn điều trị trong bài viết trên. Nếu cần được tư vấn thêm, hãy liên hệ qua điện thoại hoặc Zalo: 0972032029 để được hỗ trợ trực tiếp.

Dược sỹ Hà Thư

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo: eyewiki.aao.org, my.clevelandclinic.org