Với tỷ lệ rủi ro/lợi ích thấp, nong van tim là phương pháp điều trị hẹp van được ưu tiên trong những trường hợp van chưa bị hư tổn nhiều. Mặc dù phương pháp này khá hiệu quả kiểm soát các triệu chứng hẹp van, nhưng vẫn còn tiềm ẩn những rủi ro mà bạn cần nắm rõ trước khi tiến hành.

Nong van tim là gì?

Nong van tim là một thủ thuật điều trị hẹp van tim ít xâm lấn, trong đó một hoặc nhiều bóng nong được đưa đến vị trí van bị hẹp theo đường mạch máu qua da. Sau đó bóng được bơm căng để mở rộng van tim bị hẹp, giúp máu lưu thông qua van được dễ dàng hơn.

Kết quả nong van tim sẽ phụ thuộc vào mức độ tổn thương van và độ tuổi của người bệnh. Nếu người bệnh cao tuổi, van tim bị vôi hóa và xơ hóa nhiều thì nguy cơ rủi ro sẽ tăng lên và phương pháp này cũng không mang lại hiệu quả tối ưu.

Nong van tim bằng bóng qua da là thủ thuật ít xâm lấn

Nong van tim được áp dụng cho trường hợp nào?

Hiện nay, nong van tim được áp dụng chủ yếu trong điều trị hẹp van 2 lá, hẹp van động mạch chủ nếu người bệnh đáp ứng được các điều kiện sau:

– Người bệnh hẹp khít van hai lá, đã xuất hiện các triệu chứng như đau ngực, mệt mỏi, khó thở…

– Người bệnh cao tuổi bị hẹp van động mạch chủ nhưng không thể phẫu thuật tim hở.

– Mức độ tổn thương không quá nghiêm trọng, điểm Wilkins đánh giá tình trạng vôi hóa, tổn thương van ≤ 8, đôi khi có thể xem xét tiến hành nong van tim nếu điểm Wilkins 8 – 10.

– Tâm nhĩ trái không có cục máu đông.

– Không bị hở van 2 lá, hở van động mạch chủ từ vừa đến nặng, chức năng thất trái bình thường.

Những điều cần lưu ý trước khi tiến hành nong van tim

– Bạn sẽ phải xét nghiệm máu, chụp X-quang phổi, điện tâm đồ và siêu âm tim trước khi nong van. Các xét nghiệm này thường được lên lịch một ngày trước khi làm thủ thuật.

– Hãy trao đổi với bác sĩ về tất cả những loại thuốc đang dùng, đặc biệt là các thuốc chống đông máu, thuốc trị tiểu đường… để được điều chỉnh nếu cần thiết.

– Nhịn ăn, uống vào buổi tối trước khi làm xét nghiệm ít nhất 8 tiếng.

– Thông báo về bất kì dị ứng nào trước đây từng gặp phải.

– Nếu thường xuyên đeo kính hoặc thiết bị trợ thính, hãy mang chúng trong suốt quá trình nong van tim để đảm bảo lắng nghe và thực hiện theo hướng dẫn được đầy đủ.

Phẫu thuật nong van bằng bóng được thực hiện như thế nào?

Đầu tiên, một ống thông dài, mảnh có gắn bóng nong ở đầu sẽ được luồn vào mạch máu ở bẹn và dẫn vào các buồng tim. Sau đó, bác sĩ sẽ tạo ra một lỗ nhỏ trên thành cơ tim để tiếp cận tâm nhĩ trái.

Ống thông được định vị để đầu bóng nằm ngay bên trong van bị hẹp. Bóng được bơm căng và xì hơi nhiều lần để mở rộng lỗ van. Khi lỗ van đã được mở đủ rộng, bóng sẽ được làm xẹp và lấy ra ngoài.

Quá trình nong van tim thường kéo dài khoảng 1 giờ, nhưng thời gian chuẩn bị và phục hồi có thể kéo dài thêm vài giờ. Vì vậy bạn hãy lên kế hoạch để làm thủ tục và ở lại bệnh viện qua đêm. Thông thường, người bệnh có thể về nhà ngay sau ngày thực hiện thủ thuật.

Lưu ý trong quá trình phục hồi sau nong van tim

– Bạn cần nằm thẳng cố định trong khoảng 6 giờ sau khi ống thông đã được rút ra. Vùng bẹn sẽ được băng bó sát vùng háng, hãy chú ý hạn chế cử động chân trong thời gian này để tránh bị chảy máu.

– Không nên ăn bất cứ thứ gì cho đến khi ống thông đã được rút ra khỏi bẹn.

– Thông báo nhân viên y tế ngay lập tức nếu người bệnh bị sốt, đau ngực; sưng, đau hoặc chảy máu ở bẹn.

– Trao đổi với bác sĩ để biết có cần tiếp tục dùng các loại thuốc đã dùng trước khi làm thủ thuật hay không.

– Khi đã hồi phục sau thủ thuật và được thông báo về lịch tái khám định kì, bạn có thể được xuất viện về nhà. Hầu hết người bệnh đều có thể trở lại hoạt động bình thường ngay ngày hôm sau.

Triệu chứng nghiêm trọng sau nong van tim cần thông báo cho bác sĩ

Khi bạn trở về nhà sau thủ thuật, hãy gọi cho bác sĩ hoặc y tá ngay lập tức nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường sau:

– Sốt (từ 38 độ C trở lên).

– Đau ngực.

– Khó thở.

– Sưng hoặc tăng cân bất thường.

– Chảy máu, sưng, đau hoặc thay đổi màu da vùng bẹn.

– Các triệu chứng hẹp van tim tái phát trở lại sau nong van tim.

Người bệnh cần thông báo với bác sĩ nếu bị sốt sau nong van tim

Các biến chứng đáng lưu ý của nong van tim

Nong van tim là thủ thuật được tiến hành khá nhanh chóng, đơn giản và tỷ lệ thành công cao. Tuy nhiên phương pháp này vẫn còn tồn tại một số rủi ro mà bạn cần nắm rõ trước khi thực hiện:

– Tràn dịch màng ngoài tim do ống thông làm thủng thành cơ tim.

– Hở van tim do đứt dây chằng, rách van tim.

– Biến chứng cục máu đông: nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tắc mạch chi…

– Nhiễm trùng tại vị trí đặt ống thông tim.

– Chảy máu quá mức.

– Thông liên nhĩ sau đặt ống thông tim.

– Cường dây phế vị gây rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp…

Nong van tim có chữa khỏi dứt điểm bệnh hẹp van không?

Nong van tim bằng bóng là một thủ thuật có thể kiểm soát hiệu quả các triệu chứng do hẹp van gây ra như đau ngực, mệt mỏi, khó thở… nhưng sẽ không chữa khỏi hoàn toàn bệnh hẹp van. Một số người bệnh vẫn phải tiếp tục dùng thuốc, ngay cả sau khi thủ thuật thành công.

Hướng dẫn chăm sóc phục hồi sau nong van tim

Sau nong van tim, bạn cần tiếp tục tái khám định kì để đảm bảo van tim hoạt động bình thường. Một số thói quen sống thiếu khoa học có thể làm trầm trọng thêm bệnh hẹp van cũng cần được điều chỉnh. Dưới đây là một số hướng dẫn cụ thể mà bạn có thể tham khảo:

– Duy trì luyện tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức khỏe tim mạch sau khi làm thủ thuật.

– Đảm bảo chế độ ăn uống khoa học: cắt giảm muối, đường, chất béo và tăng cường bổ sung nhiều rau quả tươi, ngũ cốc nguyên cám, sữa ít béo…

– Tuân thủ dùng thuốc theo chỉ định, đặc biệt là thuốc kháng sinh và chống đông máu sau nong van tim.

– Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe tim mạch: Bạn nên lựa chọn những sản phẩm chứa thành phần thảo dược có tác dụng chống đông máu, chống viêm và tăng cường lưu thông tuần hoàn như Bồ hoàng, Đan sâm, Đỏ ngọn, Natto… để dự phòng biến chứng cục máu đông và nhanh chóng hồi phục sức khỏe sau nong van.

– Để bảo vệ van tim tránh bị tổn thương thêm, hãy trao đổi với bác sĩ, nha sĩ rằng bạn đang bị hẹp van tim để được kê đơn thuốc kháng sinh trước khi trải qua bất kỳ thủ thuật nào có thể gây chảy máu; chăm sóc răng và nướu thật tốt để tránh bị nhiễm trùng.

Hiện, nong van tim bằng bóng qua da đã được bổ sung vào “kho vũ khí sẵn có” để điều trị hẹp van tim. Tuy nhiên, sau nong van không có nghĩa là bệnh đã được trị dứt điểm, hãy chăm sóc van tim đúng cách để giữ cho sức khỏe luôn ổn định, tránh phải can thiệp nhiều lần.

Xem thêm:

Tác dụng của thực phẩm bảo vệ Vương Tâm Thống trên người bệnh hẹp hở van tim

Điểm danh các dạng bệnh lý về hẹp van tim, lưu ý để trị đúng cách!

Dược sĩ Mạnh Hùng

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo:

https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(12)65015-0/fulltext