Theo thống kê, trên thế giới có đến 1.3 tỷ người đang phải đối mặt với tình trạng mắt khô rát. Điều này không chỉ gây khó chịu, bất tiện cho cuộc sống mà còn là “báo động đỏ” của một số căn bệnh nguy hiểm. Cùng tìm hiểu ngay qua những thông tin sau.

Nguyên nhân khiến mắt khô rát

Các vấn đề tại mắt

Khô mắt

Khô mắt mạn tính khi tuổi cao là nguyên nhân phổ biến nhất khiến mắt khô rát. Thực vậy, đôi mắt của chúng ta vốn chỉ được bảo vệ bằng một lớp màng nước mắt mỏng. Khi tuổi tác tăng lên, tuyến lệ bị lão hóa khiến lượng nước mắt giảm hoặc mất cân bằng giữa thành phần dầu và nước, mắt không được bảo vệ khỏi ánh sáng, gió bụi và khô rát là điều không tránh khỏi.

Khô mắt nếu để lâu không được chữa trị có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm loét giác mạc, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể…, khiến thị lực suy giảm.

Mộng thịt hoặc mộng mỡ

Đây là tình trạng trên kết mạc mắt xuất hiện các khối u thịt hoặc mỡ thừa. Các khối u này ít khi làm ảnh hưởng đến tầm nhìn, tuy nhiên khi kích thước lớn, chúng sẽ khiến mắt khô rát, cộm nhức, châm chích mắt… Cảm giác khó chịu sẽ càng tăng lên sau mỗi lần chớp mắt.

Nguyên nhân gây mộng thịt, mộng mỡ được cho là tiếp xúc quá nhiều với tia bức xạ từ ánh nắng, bụi gió, phấn hoa, khói thuốc lá, lông động vật… Do vậy, đeo kính bảo vệ mắt là giải pháp giúp ngăn chặn mắt khô rát do bệnh lý này.

Viêm mắt

Khi tiếp xúc với vi khuẩn, vi rut, hóa chất…, mắt rất dễ bị viêm bờ mi, viêm kết mạc gây ra biểu hiện sưng đỏ mắt kèm theo khô rát, cộm ngứa, chảy nước mắt. Tình trạng này cần được điều trị khẩn cấp bằng thuốc kháng sinh, chống viêm, đồng thời người bệnh cần vệ sinh mí mắt sạch sẽ và tránh xa môi trường ô nhiễm.

Dị ứng

Khi tiếp xúc với các chất dễ gây dị ứng như mạt bụi, lông thú nuôi, phấn hoa, mỹ phẩm, hóa chất, khói thuốc…, mắt sẽ dễ bị kích thích và khô rát, cay ngứa, chảy nước mắt… Nếu tình trạng này kéo dài sẽ có thể gây viêm loét giác mạc.

Do vậy, bạn cần nhanh chóng loại bỏ tác nhân gây dị ứng, rửa mắt sạch, nhỏ nước muối sinh lý vô trùng hoặc nước mắt nhân tạo. Nếu biểu hiện mắt khô rát không giảm bớt, bạn cần đi khám để sử dụng thuốc kháng histamin giảm dị ứng.

Phần lớn các trường hợp mắt khô rát là do mắc bệnh khô mắt

Các vấn đề toàn thân

Một số bệnh toàn thân hoặc thói quen sinh hoạt dưới đây có thể là nguyên nhân khiến mắt khô rát.

– Viêm khớp dạng thấp: bệnh tự miễn trong đó hệ miễn dịch có thể tấn công màng kết mạc của mắt, làm giảm lượng nước mắt tiết ra, khiến mắt khô rát do bị ma sát nhiều hơn.

– Chứng đỏ mặt (Rosacea): đây là bệnh da liễu mạn tính gây đỏ mũi và gò má. Bệnh này có thể lan đến mắt, khiến mắt nóng rát, khô ngứa, nóng đỏ khó chịu.

– Bệnh Parkinson: khiến mí mắt không cử động bình thường, lớp màng phim nước mắt không được phủ đều khắp bề mặt mắt, hậu quả là khiến mắt bị khô rát do tiếp xúc trực tiếp với môi trường ngoài.

– Phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh: hoóc môn sinh dục nữ estrogen suy giảm có thể ảnh hưởng đến quá trình bài tiết nước mắt, khiến mắt dễ bị khô rát.

– Phẫu thuật trị tật khúc xạ, đặc biệt là phẫu thuật Lasik có thể làm tổn thương các dây thần kinh ở giác mạc, làm giảm phản xạ tiết nước mắt.

– Sử dụng một số thuốc tây dài ngày: thuốc kháng histamin, thuốc tránh thai, thuốc chống viêm, thuốc hạ áp… có tác dụng phụ làm giảm tiết nước mắt.

– Đeo kính áp tròng liên tục nhiều giờ sẽ khiến lớp màng phim nước mắt bị tổn hại, lâu dần khiến mắt khô rát.

– Làm việc dưới ánh nắng trực tiếp hoặc trong lò hàn khiến nước mắt bốc hơi nhanh, không đủ để bảo vệ mắt.

– Dùng thiết bị điện tử trong thời gian dài gây quên chớp mắt, khiến mắt dễ bị nhức mỏi và khô rát.

Mắt khô rát thường gặp ở dân văn phòng do dùng máy tính nhiều

Cách khắc phục tình trạng mắt khô rát

Muốn chấm dứt tình trạng khô mắt và ngăn tái phát, người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và thực hiện theo chỉ định của bác sĩ để loại bỏ chúng. Song song với đó, một số biện pháp tại nhà dưới đây có thể hỗ trợ làm giảm tình trạng mắt khô rát, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.

– Làm sạch mắt mỗi ngày hoặc sau khi ra ngoài về, đặc biệt chú ý đến phần mí mắt gần gốc lông mi.

– Nhỏ nước mắt nhân tạo hoặc nước muối NaCl 0.9% tiệt trùng chuyên dùng cho mắt.

– Chườm mắt bằng cách nhúng miếng gạc hoặc khăn mềm sạch vào nước ấm, sau đó nhắm mắt và đắp lên trên mí mắt thư giãn trong 10 -15 phút.

– Uống nhiều nước trong ngày (trung bình 1.5 – 2 lít nước tùy thể trọng) để giúp giữ ẩm cho mắt, giảm khô rát.

– Thường xuyên chớp mắt khi sử dụng máy tính, điện thoại hay đọc sách.

– Giảm thời gian dùng thiết bị điện tử và để mắt cách xa màn hình tối thiểu 30cm khi dùng, không để màn hình quá sáng.

– Đeo kính chống được bức xạ UVA, UVB để bảo vệ mắt khỏi tác hại từ ánh nắng và ánh sáng mạnh.

– Bổ sung dưỡng chất có tác động giữ ẩm, chống lão hóa mắt, ổn định hoạt động tuyến lệ như Omega 3, Alpha lipoic acid, Kẽm, Quercetin, vitamin B2… Theo nghiên cứu khoa học tại Brazil, bổ sung liên tục Alpha lipoic acid đã giúp cải thiện cả số lượng và chất lượng nước mắt, qua đó làm giảm nhanh chóng tình trạng mắt khô rát. Bạn có thể sử dụng sản phẩm dạng viên uống bổ mắt có chứa đủ các dưỡng chất này, duy trì một đợt liên tục khoảng 3 tháng để có hiệu quả tốt nhất.

– Tăng cường các thức ăn bổ mắt như rau củ quả tươi (dưa chuột, cải xanh, bí ngô, ớt chuông, cà chua…), cá biển (cá ngừ, cá hồi, cá, các loại hạt khô (hạnh nhân, hạt lanh, hạt vừng, quả óc chó…)

– Tập luyện cho mắt thường xuyên bằng các bài tập như nhìn xa nhìn gần, đảo tròn mắt, nhìn theo hình số 8, mát xa mắt…

– Tránh thức khuya, tránh để mắt làm việc quá sức.

Mắt khô rát có thể chỉ xuất hiện tạm thời sau thời gian dài hoạt động quá sức, tuy nhiên có thể cảnh báo nhiều bệnh nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực và sức khỏe của người bệnh. Do vậy, thay vì chủ quan, bạn cần đi khám sớm và thực hiện lối sống khoa học như hướng dẫn trên để mắt mau phục hồi độ sáng khỏe.

Xem thêm

12 bài tập giúp mắt luôn sáng khỏe, giảm nhanh khô rát, mỏi mờ

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Minh Nhãn Khang chứa Alpha lipoic acid hỗ trợ làm giảm khô mắt, nhức mỏi mắt

 Dược sĩ Diệp Chi

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo:

https://www.ccteyes.com/what-burning-eyes-could-mean-and-when-you-should-see-the-doctor/

https://www.medicalnewstoday.com/articles/321739#treatments-and-home-remedies

https://www.webmd.com/eye-health/eye-irritation