Xơ vữa động mạch là căn bệnh khiến cho động mạch trở nên hẹp lại và bị xơ cứng do quá nhiều mảng bám tích tụ trên thành mạch. Bệnh khiến cho dòng chảy của máu đi khắp cơ thể bị ứ trệ, dẫn đến các biến chứng tim mạch nghiêm trọng. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo của bệnh xơ vữa động mạch, cách điều trị và dự phòng căn bệnh nguy hiểm này.

Xơ vữa động mạch được biết đến là thủ phạm chính gây ra bệnh mạch vành và các biến chứng tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Xơ vữa động mạch là hiện tượng xơ hóa thành động mạch gây ra bởi sự lắng đọng cholesterol và sự tổn thương của các tế bào tại lớp lót bên trong thành động mạch, còn gọi lại lớp nội mạc mạch máu. Lớp nội mạc mạch máu đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa cấu trúc và trương lực mạch máu, giúp duy trì sự cân bằng giữa các trạng thái giãn mạch và co mạch, gây đông và chống đông máu, tăng sinh và chống tăng sinh, viêm và chống viêm, oxy hóa và chống oxy hóa. Chính bởi vậy, khi lớp tế bào này bị tổn thương sẽ làm rối loạn toàn bộ chức năng của mạch máu, kích hoạt các phản ứng tiền viêm và làm phát triển mảng xơ vữa mạch.

Những dấu hiệu cảnh báo của xơ vữa động mạch

Tình trạng xơ vữa có thể xảy ra nhiều động mạch khác nhau trong cơ thể, tùy thuộc vào từng vị trí, những triệu chứng cũng sẽ có sự khác biệt.

Động mạch vành tim

Các mảng bám trong lòng động mạch vành tim dày lên làm cản trở dòng máu tới nuôi tim gây ra các triệu chứng điển hình như đau thắt ngực, khó thở khi vận động, buồn nôn/ nôn, cảm giác lo lắng, bồn chồn và ho.

Đau đầu, lo lắng , bồn chồn có thể là dấu hiệu của bệnh xơ vữa động mạch

Động mạch cảnh

Động mạch cảnh cung cấp máu lên não. Do đó, nếu lượng máu đến não bị suy giảm, bệnh nhân sẽ gặp phải những triệu chứng sau:

– Yếu ớt mệt mỏi

– Khó thở, thở ngắn, dốc

– Đau đầu

– Tê liệt

– Tê bì vùng mặt

Động mạch thận

Động mạch thận cung cấp máu cho thận. Khi việc cung cấp máu cho thận trở nên hạn chế, bệnh nhân có nguy cơ cao phát triển bệnh thận mạn tính. Các triệu chứng gặp phải là:

– Ăn mất ngon

– Phù bàn tay, bàn chân

– Khó tập trung

Động mạch ngoại biên

Các động mạch tới các chi, thường là hai chân, bị chặn sẽ gây triệu chứng thường gặp nhất là đau chân. Đau tập trung ở bắp chân, đùi và mông. Đau có thể dữ dội chẳng hạn như chuột rút hoặc đau âm ỉ trong các bắp chân. Triệu chứng khác bao gồm:

– Rụng lông chân

– Liệt dương ở nam giới (rối loạn chức năng cương dương)

– Tê chân

– Móng chân dày lên

– Chân bị yếu

Điều trị bệnh xơ vữa động mạch

Bệnh nhân xơ vữa động mạch trong giai đoạn đầu chỉ cần thay đổi lối sống và duy trì một cân nặng khỏe mạnh so với chiều cao của mình. Trong một số trường hợp đặc biệt hoặc trong các giai đoạn muộn, việc sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật mới được cân nhắc.

Thay đổi lối sống

Những thay đổi này sẽ tập trung vào việc kiểm soát cân nặng, thực hiện các hoạt động thể chất mỗi ngày và xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh. Bác sỹ điều trị sẽ khuyên bạn nên ăn các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan và hạn chế tiêu thụ các chất béo bão hòa, muối và rượu.

Thuốc 

Nhóm thuốc chính được sử dụng trong điều trị xơ vữa động mạch là thuốc hạ mỡ máu statin. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định thêm thuốc ức chế men chuyển ACE giúp làm giảm huyết áp hay các thuốc chống đông máu để phòng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Thảo dược hỗ trợ

Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy, một số thảo dược tự nhiên như Bồ hoàng có tác dụng làm giảm cholesterol máu, kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ, nhờ đó bảo vệ và phục hồi chức năng mạch máu, ngăn ngừa sự tiến triển dày lên của các mảng xơ vữa, giúp hỗ trợ điều trị xơ vữa động mạch vành

Phẫu thuật 

Trường hợp nặng của xơ vữa động mạch, bệnh nhân có thể cần được điều trị bằng phẫu thuật, như nong mạch vành hoặc bắc cầu động mạch (CABG). Nong mạch vành là phương pháp dùng ống thông có bóng nhỏ ở đầu để thông tắc lòng mạch. Phẫu thuật bắc cầu động mạch giúp máu đến tim thông qua một động mạch ghép ở một động mạch khác trong cơ thể.

Phòng ngừa xơ vữa động mạch

Cách tốt nhất để ngăn ngừa xơ vữa động mạch là loại bỏ những yếu tố nguy cơ mà bạn có, đặc biệt là mức độ cholesterol cao trong máu.

Chế độ ăn uống

Bệnh nhân cần cố gắng tránh các loại thức ăn có nhiều chất béo bão hòa bởi chúng làm tăng mức độ cholesterol xấu trong máu. Các loại thực phẩm sau đây có nhiều chất béo không bão hòa và có thể giúp bạn giữ cholesterol ở mức độ ổn định:

– Dầu ô liu

– Trái bơ

Trái bơ có chứa 25mg beta-sitosterol/ 28,3gr bơ. Thường xuyên sử dụng beta-sitosterol giúp duy trì một mức độ cholesterol khỏe mạnh

– Quả óc chó

– Cá béo

– Quả hạch

– Các loại hạt (hướng dương, đậu, đỗ…)

Tập thể dục

Tập thể dục sẽ giúp cải thiện mức độ cholesterol và làm giảm huyết áp. Ngoài ra, nếu bạn cũng đang thừa cân thì tập thể dục sẽ là phương pháp đốt cháy mỡ thừa hữu dụng thông qua các hoạt động đơn giản như đi bộ, bơi lội và đi xe đạp.

Bỏ thuốc lá

Thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây xơ vữa động mạch và làm tăng huyết áp của bệnh nhân. Nếu bạn hút thuốc lá, hãy bỏ nó càng sớm càng tốt và đến gặp bác sỹ để tìm lời khuyên chống lại các cơn thèm thuốc của bạn.

Vaccine cúm

Tiêm vaccine cúm giúp làm giảm nguy cơ đau tim ở 50% bệnh nhân trung tuổi mắc động mạch vành tim, theo một nghiên cứu mới tại Trường Y tế công cộng Australia.

Nếu bạn là một bệnh nhân mắc xơ vữa động mạch hoặc nghi ngờ mình mắc căn bệnh này, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để có được lời khuyên chính xác. Xơ vữa động mạch có nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong nếu bệnh nhân không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo: www.medicalnewstoday.com/articles/247837.php