Nhiều người cho rằng thiếu máu não thoáng qua là lành tính, cơn sẽ tự qua đi mà không hề để lại hậu quả gì nghiêm trọng tới sức khỏe, tuy nhiên đây là một quan niệm sai lầm. Bởi thiếu máu não thoáng qua chính là lời cảnh báo dấu hiệu về một cơn đột quỵ có thể xảy đến bất cứ lúc nào. Vậy làm sao để phòng ngừa và kiểm soát các cơn thiếu máu não thoáng quá một cách tốt nhất? Hãy tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thế nào là cơn thiếu máu não thoáng qua?

Cơn thiếu máu não thoáng qua là tình trạng rối loạn chức năng thần kinh trung ương, gây ra bởi sự thiếu máu não đột ngột với các triệu chứng điển hình kéo dài trong vài phút đến dưới một giờ và khỏi hoàn toàn không để lại di chứng thần kinh.

Theo số liệu thống kê thì khoảng 15 % số người có cơn thiếu máu não thoáng qua sẽ có nguy cơ bị đột quỵ trong vòng 3 tháng và hơn một nửa trong số đó xuất hiện cơn sau 48 giờ.

Nguyên nhân gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua

– Do quá trình xơ vữa động mạch đã làm tắc nghẽn dòng chảy của máu lên não.

– Do có sự xuất hiện của cục máu đông. Rất nhiều người bị thiếu máu não cục bộ thoáng qua do cục máu đông từ tim hoặc động mạch lớn ngoài sọ, động mạch võng mạc. Nguyên nhân cục máu đông từ tim bao gồm bệnh thấp tim, bệnh van hai lá, loạn nhịp tim, viêm nội tâm mạc hoặc biến chứng sau nhồi máu cơ tim

– Hạ huyết áp tư thế đứng, sự chít hẹp hệ động mạch cảnh hoặc động mạch sống nền,… cũng có thể là nguyên nhân làm giảm lưu lượng tưới máu tới các cơ quan trong cơ thể, trong đó có não bộ.

Đâu là dấu hiệu để nhận biết cơn thiếu máu não thoáng qua?

Ở mỗi cá thể, cơn thiếu máu não thoáng qua sẽ hiện diện với các mức độ khác nhau và không phải ai cũng có đầy đủ các triệu chứng điền hình, dễ bị bỏ qua do cơ thể hồi phục nhanh ngay sau khi cơn qua đi. Vì thế việc phát hiện ra bệnh có thể gặp nhiều khó khăn. Dưới đây là một số dấu hiệu cần được lưu tâm như:

– Chóng mặt, đau nhức đầu

– Yếu nửa người hoặc yếu tứ chi

– Giảm thị lực, nhìn đôi (song thị) ở một hoặc cả hai bên mắt, đôi khi là mắt tối sầm, không nhìn thấy gì

– Ngứa ran, rối loạn cảm giác ở hơn một nửa cơ thể.

– Méo miệng, khó nói hoặc nói ngọng.

– Rối loạn phối hợp vận động và thăng bằng.

– Giảm khả năng tập trung và ghi nhớ, nhận biết

Đột nhiên méo miệng là một dấu hiệu của các cơn thiếu máu não thoáng qua

Cách phân biệt cơn thiếu máu não thoáng qua với một số bệnh khác

Thiếu máu não thoáng qua thường bị nhầm lẫn với một số bệnh lý như đau nửa đầu, ngất, động kinh cục bộ, cơn mất trí nhớ thoáng qua. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp chẩn đoán phân biệt các bệnh lý này.

 Cơn thiếu máu não thoáng qua có nguy hiểm không?

Thiếu máu não thoáng qua thực sự rất nguy hiểm, tuy rằng cơ thể sẽ hồi phục ngay sau khi qua cơn, nhưng nó chính là dấu hiệu tiềm ẩn cho một cơn đột quỵ sẽ có thể xáy ra trong tương lai.

Khi gặp những dấu hiệu này, cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra bởi vì bệnh nhân cần được các bác sỹ đánh giá và đưa ra phương pháp điều trị và phòng ngừa đột quỵ phù hợp nhất. Điều trị càng sớm càng giúp giảm khả năng tổn thương não bộ, tăng tỉ lệ sống sót và phục hồi các chức năng tốt hơn.

Xử trí khi người thân xuất hiện cơn thiếu máu não thoáng qua

Nếu bệnh nhân còn ý thức, cho nằm nghỉ ngơi với gối mỏng kê ở đầu. Không cho ăn hoặc uống bất cứ thứ gì, nới lỏng khuy áo giúp bệnh nhân dễ thở hơn.

Nếu bệnh nhân có hiện tượng mất ý thức, kiểm tra mạch và hơi thở của họ xem còn hoạt động không? Nếu chúng không còn hoạt động thì bắt đầu thực hiện kết hợp giữa xoa bóp tim ngoài lồng ngực và hô hấp nhân tạo. Sau đó đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Hướng điều trị thiếu máu não thoáng qua

Sử dụng thuốc tây trong trị cơn thiếu máu não

– Thuốc chống kết tập tiểu cầu: aspirin 50 – 325mg/ngày. Có thể thay thế bằng clopidogrel 75mg/ngày; cilostazon 100mg x 2 lần/ngày.

– Kiểm soát huyết áp: duy trì huyết áp ở mức ≤ 140/90mmHg

– Sử dụng thuốc hạ lipid máu nhóm statin: có tác dụng hạ lipid máu, chậm tiến triển mảng vữa xơ và giảm nguy cơ đột quỵ.

– Các bệnh nhân có loạn nhịp tim (đặc biệt rung nhĩ) cần được xử trí điều trị loạn nhịp.

Thay đổi chế độ sinh hoạt giúp hồi phục nhanh sau cơn thiếu máu não

– Tập thể dục thường xuyên và vừa sức

– Giảm ăn muối, tăng kali. Nên ăn nhiều rau, củ quả,…hạn chế mỡ động vật.

– Hạn chế sử dụng bia, rượu, thuốc lá.

– Giảm cân nếu bị béo phì.

– Ăn nhiều thức ăn giàu sắt giúp bổ máu, tăng tạo máu cho cơ thể : Cá hồi, ca thu, thịt bò, thịt lợn, gan động vật, hải sản, trứng, ngũ cốc,…

Cá hồi có chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của não bộ

Sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược ngăn ngừa thiếu máu não thoáng qua tái phát

Các nhà khoa học nhận thấy rằng, một số thảo dược quý như Đương quy, Ích trí nhân, Xuyên tiêu có tác dụng tốt với những người thiếu máu não. Không chỉ tăng tạo máu, bổ máu, giúp tăng cường tuần hoàn máu não và cải thiện chức năng của tim, thận, hệ tiêu hóa, các hoạt chất sinh học có trong thảo dược còn có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào thần kinh, giảm thiếu những rủi ro có thể xảy ra khi gặp phải cơn thiếu máu não thoáng qua.

Ds. Mai Hoa

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo:

http://www.rayur.com/transient-ischemic-attacks.html

http://www.benhvien103.vn/vietnamese/thong-tin-y-hoc/con-thieu-mau-nao-cuc-bo-thoang-qua/633/