Suy tim tâm trương đang có xu hướng gia tăng với tốc độ báo động (khoảng 1% mỗi năm) và đang dần trở thành kiểu hình suy tim phổ biến nhất trong những thập niên sắp tới. Vậy suy tim tâm trương là gì, làm thế nào để quản lý bệnh hiệu quả?  

Lý giải suy tim tâm trương là gì?

Suy tim tâm trương là tình trạng rối loạn chức năng tâm thất trái, khiến cho buồng tim phía dưới bên trái không thể bơm đầy máu trong thời kỳ tâm trương (tim giãn). Mặc dù vậy, phân suất tống máu của tim vẫn được đảm bảo (EF> 50%). Do đó, suy tim tâm trương còn được gọi là suy tim với phân suất tống máu bảo tồn.

Để gia tăng khả năng đổ đầy máu về tim, thành cơ thất trái sẽ trở nên dày và cứng để làm tăng áp lực thất trái; từ đó sẽ thúc đẩy áp lực bên trong nhĩ trái, tăng áp lực tĩnh mạch phổi và gây ra những triệu chứng suy tim điển hình.

Nguyên nhân gây ra suy tim tâm trương

Tất cả những nguyên nhân khiến cho thành tâm thất trái dày, cứng hoặc bất thường cấu trúc của các động mạch lớn đều có thể làm phát triển suy tim tâm trương. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:

– Bệnh mạch vành.

– Bệnh cơ tim phì đại.

– Hẹp động mạch chủ.

– Lão hóa (làm giảm sự đàn hồi của sợi cơ tim).

– Bệnh màng ngoài tim.

– Bệnh tiểu đường gây biến chứng trên tim.

– Rối loạn nhịp tim nhanh làm giảm thời gian đổ đầy thất trái.

– Hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Một số nguyên nhân gây suy tim tâm trương

Các phương pháp chẩn đoán suy tim tâm trương

Để chẩn đoán phân biệt suy tim tâm trương hay suy tim tâm thu, bác sỹ không thể chỉ dựa vào triệu chứng bệnh mà cần phải dựa trên những kết quả xét nghiệm chẩn đoán như sau:

– Chụp X quang lồng ngực.

– Siêu âm tim.

– Điện tâm đồ.

– Nghiệm pháp gắng sức khi cho người bệnh chạy trên máy tập thể dục.

– Xét nghiệm máu để xác định tổn thương cơ tim và các yếu tố nguy cơ đi kèm.

Nhận biết các triệu chứng suy tim tâm trương

Mặc dù phân suất tống máu vẫn được bảo tồn, nhưng thực tế khi lượng máu bơm đi bị thiếu hụt ngày một nghiêm trọng, người bệnh sẽ có những triệu chứng điển hình của suy tim như:

– Khó thở, nhất là khi nằm hoặc làm việc gắng sức.

– Mệt mỏi.

– Sưng phù chân, mắt cá chân, bụng do tích trữ nước trong cơ thể.

– Ho khan, có trường hợp ho lẫn dờm.

– Giảm sự tập trung, đãng trí.

– Buồn nôn, chán ăn.

– Tăng cân bất thường.

– Tim đập nhanh.

Suy tim tâm trương có nguy hiểm không?

Người bệnh suy tim tâm trương nếu không được điều trị tốt có thể dẫn đến những biến chứng như:

– Rung tâm nhĩ: là rối loạn nhịp tim có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện cục máu đông gây ra nhồi máu cơ tim, đột quỵ não…

– Suy thận: là biến chứng nguy hiểm gia tăng nguy cơ tử vong ở người bệnh suy tim tâm trương.

– Mệt mỏi kéo dài: do máu từ tim bơm đi không đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể.

– Biến chứng cục máu đông: Cục máu đông xuất hiện có thể di chuyển lên não gây tai biến mạch máu não hoặc làm tắc nghẽn mạch vành gây ra nhồi máu cơ tim.

– Suy tĩnh mạch mạn tính: Suy tim khiến cho máu lưu thông kém trong hệ tĩnh mạch, làm thay đổi màu sắc da, gây rụng lông và chậm lành vết thương.

– Hội chứng giảm cân Cardia cachexia: khiến người bệnh sụt cân bất thường, mất cảm giác ngon miệng, teo cơ…

Các phương pháp điều trị suy tim tâm trương

Thuốc điều trị suy tim

Người bệnh sẽ được kê đơn một số nhóm thuốc chính để giảm bớt gánh nặng cho tim và cải thiện triệu chứng bệnh. Các thuốc thường dùng là:

– Thuốc giãn mạch, hạ áp: như thuốc thuộc nhóm ức chế men chuyển; thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn thụ thể angiotensin 2…

– Thuốc trợ tim: nhóm digoxin là nhóm thuốc được dùng phổ biến nhất.

– Thuốc lợi tiểu: để giảm bớt dịch dư thừa, cải thiện triệu chứng sưng phù do ứ máu.

– Thuốc chữa loạn nhịp tim: nhóm chẹn beta như atenolol, carvedilol, bisoprolol…

Thuốc điều trị suy tim tâm trương

Sản phẩm hỗ trợ điều trị suy tim

Để tăng hiệu quả kiểm soát các triệu chứng suy tim, người bệnh nên kết hợp sử dụng thuốc cùng những sản phẩm chứa thảo dược có tác dụng giãn mạch, tiêu huyết ứ như Bồ hoàng, Đan sâm, Hoàng bá… Điều này cũng đã được kiểm chứng qua nhiều công trình nghiên cứu khoa học.

Theo nghiên cứu của Bệnh viện Thành Đô (Trung Quốc), người bệnh suy tim sau khi sử dụng berberin (hoạt chất chính có trong Hoàng bá) đã gia tăng phân suất tống máu; điều này cho thấy khả năng làm việc của tim đã tăng lên. Tác dụng giãn mạch của Đan sâm, Bồ hoàng cũng đã được làm sáng tỏ qua nghiên cứu của Đại học Hoshi (Nhật Bản) và Đại học Y khoa Nam Kinh (Trung Quốc).  

Xem thêm: Thông tin về sản phẩm hỗ trợ điều trị suy tim chứa Bồ hoàng, Đan sâm, Hoàng bá

Phẫu thuật

Trong trường hợp sử dụng thuốc nhưng không đem lại hiệu quả, phẫu thuật sẽ được tiến hành để điều trị các bệnh căn nguyên như thay van, sửa van tim điều trị hẹp hở van tim; nong mạch vành, đặt stent, bắc cầu động mạch vành để điều trị bệnh mạch vành.

Lời khuyên về lối sống khoa học cho người bị suy tim tâm trương

– Về chế độ ăn uống: Người bệnh cần chú ý ăn nhạt, tổng lượng muối thêm vào món ăn cần giới hạn dưới 3g/ngày. Hạn chế các thực phẩm chứa chất béo có hại cho tim như thịt đỏ, lòng đỏ trứng, nội tạng động vật… Tăng cường ăn nhiều các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin như rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, trái cây tươi…

– Về thói quen sinh hoạt: Tránh thức khuya, ngủ đủ giấc, hạn chế làm việc gắng sức.

– Về luyện tập: Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao từ 20 – 30 phút mỗi ngày để nâng cao sức khỏe tim mạch, gia tăng sức co bóp của tim.

– Thăm khám sức khỏe định kỳ: mỗi năm 1 lần hoặc khi nhận thấy các triệu chứng suy tim trở nên xấu đi.

Hiện nay, điều trị suy tim tâm trương được đánh giá là vẫn chưa thực sự hiệu quả. Người bệnh cần có ý thức thăm khám sức khỏe tim mạch hằng năm để phát hiện bệnh sớm và tuân thủ phác đồ điều trị để phòng tránh suy tim tiến triển nặng.

Ds. Mạnh Hùng

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo:

https://www.webmd.com/heart-disease/heart-failure/what-is-diastolic-heart-failure