Trung bình trái tim chúng ta đập khoảng hơn 2,5 tỷ lần trong suốt 70 năm cuộc đời. Với cường độ làm việc không ngừng nghỉ như vậy, tim khó tránh khỏi những lúc đập sai nhịp. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra một cách thường xuyên, có thể chỉ ra bệnh rối loạn nhịp tim với những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là tử vong.

Bệnh rối loạn nhịp tim là gì?

Nhip tim bình thường của một người khỏe mạnh là từ 60 – 100 nhịp/phút lúc nghỉ ngơi. Khi tim đập nhanh hơn 100 nhịp/phút, hoặc đập chậm hơn 60 nhịp/phút, hay lúc nhanh lúc chậm, thậm chí bỏ nhịp được coi là bệnh rối loạn nhịp tim.

Hoạt động điện trong tim

Tim đập một cách đều đặn theo nhịp là nhờ hệ thống dẫn truyền điện trong tim, điều khiển tim co bóp để thực hiện được chức năng bơm máu. Hệ thống dẫn truyền điện trong tim bao gồm các tế bào đặc biệt, có nhiệm vụ đưa các tín hiệu từ nút xoang phát ra đến tế bào cơ tim. Khi hệ thống điện tim bị rối loạn chức năng có thể gây rối loạn nhịp tim, làm tim đập nhanh hoặc chậm hơn bình thường.

Bất thường hệ thống dẫn truyền điện tim gây rối loạn nhịp tim

Phân loại rối loạn nhịp tim

Dựa theo tính chất và vị trí của ổ phát nhịp bất thường, rối loạn nhịp tim được phân thành các dạng sau:

Rối loạn nhịp tim nhanh

Khi bị rối loạn nhịp tim nhanh, người bệnh có các triệu chứng khó thở, chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu, đột nhiên cảm thấy vô lực và có cảm giác rung trong lồng ngực. 5 dạng phổ biến nhất của rối loạn nhịp tim nhanh là:

Rung nhĩ: Là tình trạng các buồng tâm nhĩ co bóp một cách bất thường. Đây là bệnh phổ biến và thường gặp ở người cao tuổi. Nhịp tim của người bị rung nhĩ có thể đạt đến 350 lần mỗi phút, thậm chí lên đến 600 lần.

Cuồng nhĩ: Cuồng nhĩ và rung nhĩ là 2 dạng rối loạn nhịp tim khác nhau. Trong cuồng nhĩ, tim đập nhanh nhưng vẫn đều đặn, không phải tình trạng rung bất thường như trường hợp rung nhĩ. Một số người bệnh có thể vừa bị rung nhĩ, vừa bị cuồng nhĩ. Người bệnh cuồng nhĩ thường có nhịp tim dao động từ 250 – 350 lần mỗi phút.

Nhịp nhanh thất: Nhịp tim nhanh bắt nguồn từ tâm thất, nguyên nhân là do bất thường trong cấu trúc tim bẩm sinh. Mỗi đợt nhịp nhanh thất có thể kéo dài từ vài giây đến vài giờ. Nhịp tim của người bệnh thường dao động từ 160 – 200 nhịp mỗi phút.

Rung tâm thất: Các tâm thất không bơm máu đúng cách mà chỉ rung, nếu không nhanh chóng khôi phục nhịp tim bình thường, máu sẽ không lưu thông được dẫn tới tử vong. Hội chứng QT kéo dài (nhịp tim thất trái): Nhịp tim nhanh và không đúng nhịp dẫn tới ngất xỉu, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh. Nguyên nhân có thể do di truyền hoặc do sử dụng một số loại thuốc.

Rối loạn nhịp tim chậm

Người có nhịp tim dưới 60 nhịp mỗi phút lúc nghỉ ngơi được coi là rối loạn nhịp tim chậm. Tuy nhiên, nếu bạn là người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao và có nhịp tim dưới 60 nhịp mà không hề gặp phải triệu chứng khó chịu nào thì thường không nguy hại gì về sức khỏe.

Đối với người bệnh rối loạn nhịp tim chậm, hoạt động bơm máu đi nuôi cơ thể của tim yếu khiến người bệnh đau thắt ngực, khó tập trung hay nhầm lẫn, khó khăn khi vận động, mệt mỏi, khó thở, chóng mặt và hay bị ngất xỉu. Tất cả những nguyên nhân gây tắc nghẽn dẫn truyền tim hoặc do nút xoang yếu đều khiến tim người bệnh đập chậm nhịp, thậm chí bỏ nhịp.

Những nguyên nhân nào có thể dẫn tới rối loạn nhịp tim?

Các nguyên nhân dẫn tới rối loạn nhịp tim bao gồm:

– Các bệnh tim mạch khác: như bệnh van tim, bệnh mạch vành, tăng huyết áp, bệnh cơ tim hoặc đã từng phẫu thuật tim.

– Tuổi cao: Cùng với quá trình lão hóa, tuổi càng cao thì tim càng yếu đi, sự xơ hóa nút xoang cũng là nguyên nhân gây rối loạn nhịp tim.

– Do dị tật tim bẩm sinh.

– Các bệnh lý khác: cường giáp, đái tháo đường hoặc bị hội chứng ngưng thở khi ngủ.

– Người béo phì.

– Do thuốc: thuốc trị ho, thuốc trị cảm cúm có thành phần pseudoepherdrine hoặc các thuốc đã bị cấm như amphetamin và cocain có thể gây rối loạn nhịp tim.

– Mất cân bằng điện giải: Khi nồng độ chất điện giải giảm (canxi và kali) có thể gây loạn nhịp tim.

– Sử dụng các chất kích thích: như rượu bia (đặc biệt là rượu mạnh), cà phê, thuốc lá…

Bệnh mạch vành – Nguyên nhân quan trọng dẫn đến rối loạn nhịp tim

Rối loạn nhịp tim có nguy hiểm không?

Rối loạn nhịp tim nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

– Huyết khối: Khi bị loạn nhịp tim, hoạt động bơm máu của tim giảm dẫn tới máu bị ứ đọng lại hình thành nên cục máu đông, làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ gây nguy hiểm tới tính mạng.

– Suy tim: Nếu không kiểm soát được tình trạng rối loạn nhịp tim, về lâu dài tim sẽ yếu đi dẫn đến suy tim.

– Ngất xỉu.

– Đột tử: Thường xảy ra trong trường hợp nhịp nhanh thất hoặc rung thất.

Chẩn đoán rối loạn nhịp tim

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn và gia đình để tìm ra nguyên nhân, ngoài ra, một số xét nghiệm khác có thể chỉ định như: Xét nghiệm máu và nước tiểu, điện tâm đồ, máy theo dõi Holter, siêu âm tim, X-quang ngực, xét nghiệm độ nghiêng, xét nghiệm điện sinh lý, nội soi tim.

Điều trị rối loạn nhịp tim

Người bệnh chỉ được chỉ định điều trị khi có nguy cơ loạn nhịp tim nghiêm trọng. Tùy vào loại rối loạn nhịp tim và mức độ nặng của bệnh mà họ sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau như:

Điều trị bằng thuốc và các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược

Thuốc điều trị loạn nhịp tim: Ngoài thuốc điều trị rối loạn nhịp tim, người bệnh có thể phải sử dụng kèm thêm thuốc chẹn kênh canxi và thuốc chống đông máu để cải thiện tình trạng bệnh của mình.

Sản phẩm nguồn gốc thảo dược: Để tăng cường sức khỏe tim mạch và cải thiện các triệu chứng do rối loạn nhịp tim gây ra, việc điều trị bằng các loại thảo dược cũng là một phương pháp hữu hiệu được nhiều người bệnh ưu tiên lựa chọn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hoạt chất sinh học có trong Bồ hoàng, Hoàng bá, Đỏ ngọn, Đan sâm,… có tác dụng hoạt huyết, bảo vệ thành mạch, tăng lượng máu lưu thông đến tim, làm giảm gánh nặng cho tim qua đó giảm các triệu chứng mệt mỏi, khó thở, đau thắt ngực, điều hòa ổn định nhịp tim và ngăn chặn tiến triển của bệnh.

Sử dụng các biện pháp can thiệp từ bên ngoài

Điều trị rối loạn nhịp tim chậm

Người bệnh có thể cấy máy tạo nhịp tim. Khi tim đập quá chậm, thiết bị này sẽ phát ra các xung điện để kích thích tim đập với tốc độ bình thường.

Điều trị rối loạn nhịp tim nhanh

Bác sĩ sẽ sử dụng các thiết bị kiểm soát nhịp, hỗ trợ để tim đập bình thường. Người bệnh sẽ được chỉ định một trong số các phương pháp như: Sốc điện, đốt điện tim, phẫu thuật Maze, cấy ghép máy khử rung tim…

Rối loạn nhịp tim là căn bệnh ngày càng phổ biến và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người lớn tuổi. Vì vậy người bệnh và gia đình cần có những hiểu biết đúng và đầy đủ về bệnh, tuân thủ điều trị cũng như thực hiện lối sống lành mạnh để xua tan nỗi lo rối loạn nhịp tim và các biến chứng nguy hiểm của nó.

Ds. Lương Lan

Nguồn tham khảo:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5067424/

http://www.medicalnewstoday.com/articles/8887.php

http://www.medicalnewstoday.com/articles/175241.php?utm_source=TrendMD&utm_medium=cpc&utm_campaign=Medical_News_Today_TrendMD_

https://en.wikipedia.org/wiki/Electrical_conduction_system_of_the_heart