Đa số người bệnh mắc hẹp van ba lá là do biến chứng của căn bệnh sốt thấp khớp. Bệnh khiến van ba lá (nằm giữa buồng tim tâm thất phải và tâm nhĩ phải) bị dày lên, làm giảm khả năng mở của van tim, khiến lượng máu đi từ tâm nhĩ phải xuống tâm thất phải bị giảm sút.

Van ba lá là van tim có kích thước lớn nhất trong số 4 van tim. Hẹp van ba lá là tình trạng van này không thể mở ra bình thường. Khi tim đập, máu bị cản trở khi đi qua van ba lá và dồn ứ lại tâm nhĩ, trong khi tâm thất không được nhận đủ máu để bơm vào động mạch phổi và trao đổi oxy.

Người bệnh hẹp van ba lá được kiểm tra nhịp mạch ở cổ

Nguyên nhân gây hẹp van ba lá

Chỉ có số ít trẻ em được sinh ra với van ba lá bị hẹp, được gọi là hẹp van ba lá bẩm sinh. Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng hẹp van ba lá là mắc bệnh thấp khớp từ khi còn nhỏ. Ngoài ra, bệnh còn có thể do khối u hoặc bệnh ở mô liên kết của van tim, nhồi máu cơ tim…

Nếu không được điều trị, van bá lá ngày càng hẹp hơn, khiến cho việc lưu thông máu càng trở nên khó khăn. Hệ quả là máu bắt đầu bị tích tụ lại ở tâm nhĩ, làm cho buồng tim này bị phình to ra, trong khi tâm thất bị teo lại do không được nhận đủ máu. Tâm thất bị teo sẽ làm giảm cung lượng máu mà tim bơm đi. Nếu không được điều trị, hẹp van 3 lá có thể dẫn đến suy tim, thậm chí là nhồi máu cơ tim.

Triệu chứng bệnh hẹp van ba lá

Triệu chứng của đa số người bệnh hẹp van ba lá thường khó nhận biết và không rõ ràng. Những triệu chứng sẽ xuất hiện khi người bệnh hẹp van ba lá ở giai đoạn nặng, bao gồm:

– Nhịp đập rất mạnh ở cổ

– Mệt mỏi và da lạnh do thiếu máu giàu oxy nuôi dưỡng.

– Đau bụng dưới bên phải do gan phì đại

– Tay chân bị phù, tích nước

– Tiếng thổi tim (triệu chứng đặc trưng của bệnh van tim)

Tiếng thổi tim là dấu hiệu đặc trưng của bệnh hẹp van ba lá được nghe bằng ống nghe tim phổi. Tiếng thổi tim trở lên rõ hơn sau khi người bệnh vận động, căng thẳng

Chỉ với những triệu chứng này, rất khó để người bệnh có thể nhận ra mình đã mắc phải căn bệnh hẹp van ba lá. Nếu kết hợp với tiền sử bệnh trước đây từng mắc sốt thấp khớp, việc nhận diện ra căn bệnh này có thể sẽ dễ dàng hơn. Đa số người bệnh thường không được phát hiện cho đến khi các triệu chứng tim mạch nặng xuất hiện. Một số người bệnh lại phát hiện hẹp van ba lá một cách tình cờ khi thăm khám các bệnh tim mạch khác tại bệnh viện.

Chẩn đoán bệnh hẹp van ba lá

Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh hẹp van ba lá, hãy đến ngay bệnh viện để được kiểm tra. Dựa vào triệu chứng và bệnh sử của người bệnh, bác sỹ chỉ có thể xác định bạn có hay không mắc bệnh van tim. Để chẩn đoán chính xác bệnh hẹp van ba lá, bạn sẽ cần làm thêm một vài xét nghiệm quan trọng:

– Siêu âm tim Doppler

– Đo điện tâm đồ ECG

– Chụp Xquang ngực

– Đo mức độ enzyme gan

Nghe tim phổi để chẩn đoán sơ bộ bệnh hẹp van ba lá

Điều trị hẹp van ba lá

Sử dụng thuốc và phẫu thuật

Trên thế giới cho đến nay, vẫn chưa có một phương thuốc nào có khả năng điều trị được bệnh hẹp van ba lá. Những người không có triệu chứng hoặc những triệu chứng rất mơ hồ cần được theo dõi thường xuyên, có thể không cần phải điều trị.

Trong trường hợp các triệu chứng xuất hiện, người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc để giảm bớt các triệu chứng. Hai loại thuốc thường được dùng là thuốc lợi tiểu và thuốc kháng aldosterone.

Trong trường hợp hẹp van ba lá quá nặng, người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật thay van hoặc sửa chữa van ba lá.

Sử dụng thảo dược

Người bệnh hẹp van ba lá nhẹ hoặc không đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc tây có thể sử dụng thảo dược tự nhiên để cải thiện chức năng tim mạch. Hai loại thảo dược quý được dùng cho người bệnh hẹp van ba lá là Đỏ ngọn và Bồ hoàng. Với công dụng cải thiện lưu thông tuần hoàn máu qua van, những thảo dược này giúp giải quyết các triệu chứng đau ngực, mệt mỏi mà người bệnh hẹp van ba lá thường gặp phải.

Hẹp van ba lá giai đoạn nặng nếu không được điều trị sẽ dẫn đến suy tim và nhiều biến chứng tim mạch nguy hiểm khác. Nếu có các dấu hiệu nghi ngờ bị hẹp van ba lá, người bệnh cần đi khám để có kế hoạch điều trị phù hợp.

Ds. Xuân Bắc

Tham khảo

http://www.msdmanuals.com/professional/cardiovascular-disorders/valvular-disorders/tricuspid-stenosis