Theo TS.BS Simon Shorvon, trong 100.000 dân có khoảng 18 – 28 người mỗi năm gặp nguy hiểm khi rơi vào trạng thái động kinh, co giật. Đáng lưu tâm rằng, tình trạng này không phải chỉ do bệnh động kinh mà các bệnh nhiễm trùng não, viêm não, chấn thương, đột quỵ, ngộ độc cấp, rối loạn chuyển hóa, sốt cao co giật ở trẻ em,… cũng là những nguyên nhân phổ biến. Do vậy, việc hiểu biết đầy đủ về bệnh sẽ rất hữu ích cho bạn trong điều trị và phòng ngừa chứng bệnh này.

Trạng thái động kinh là gì?

Trạng thái động kinh là khi một cơn động kinh kéo dài hoặc có nhiều cơn xảy ra liên tiếp nhau trong thời gian trên 5 phút mà giữa các cơn người bệnh không hồi phục ý thức. Đây là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn tới tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Trạng thái động kinh tuy hiếm gặp nhưng thường phổ biến ở những đối tượng là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi hoặc người già. Bệnh có thể có yếu tố di truyền, khiếm khuyết về trị tế hoặc bệnh lý về cấu trúc não mà không có tiền sử động kinh trước đó.

Biểu hiện của trạng thái động kinh như thế nào?

Người bệnh rơi vào trạng thái động kinh có thể có các biểu hiện khác nhau theo từng dạng nhất định:

– Trạng thái động kinh thể co giật, người bệnh ngã xuống sàn, sau đó co cứng, co giật cơ bắp liên tục, giật mí mắt, nghiến răng, phát ra âm thanh the thé trong cổ họng, nhịp thở không đều, thậm chí đại tiểu tiện không tự chủ, cắn lưỡi, chảy nước dãi,….

– Trạng thái động kinh thể không co giật, người bệnh thường lú lẫn hoặc nhìn lơ đãng về phía trước, mất ý thức, khó nói, thay đổi tính cách và có những hành xử không có chủ đích.

Những nguyên nhân nào có thể dẫn tới trạng thái động kinh?

Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn tới trạng thái động kinh như:

– Bị bệnh động kinh nhưng không kiểm soát được cơn.

– Lượng đường trong máu thấp.

– Có các tổn thương về não như: Đột quỵ, viêm não, chấn thương ở vùng đầu.

– Có một số bệnh lý gồm suy thận, suy gan, HIV.

– Uống quá nhiều rượu bia hoặc sử dụng các chất ma túy.

– Có các bệnh di truyền như hội chứng Fragile X, hội chứng Angelman.

Tổn thương não bộ là một trong những nguyên nhân dẫn tới trạng thái động kinh

Chẩn đoán trạng thái động kinh như thế nào?

Các bác sĩ sẽ khai thác lịch sử bệnh, các loại thuốc, rượu bia, chất kích thích mà bạn đang dùng kết hợp với một số xét nghiệm như điện não đồ EEG, chụp cắt lớp vi tính CT, chụp cộng hưởng từ MRI, chọc dò tủy sống… để chẩn đoán chính xác và tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

Điều trị trạng thái động kinh

Xử trí khi trạng thái động kinh xảy ra

Với trạng thái động kinh co giật, mục tiêu hàng đầu trong điều trị là cắt cơn càng sớm càng tốt và xử lý những vấn đề làm khởi phát hiện tượng này như thiếu oxy, đường máu thấp, rượu bia,… Bác sĩ sẽ tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch hoặc tiêm bắp các thuốc chống động kinh, trợ hô hấp, bổ sung glucose máu, cho uống thiamine nếu nguyên nhân do rượu, uống vitamin B6 nếu thiếu pyridoxin. Trong trường hợp các phương pháp trên không hiệu quả, người bệnh có thể được gây mê để ngăn chặn cơn động kinh xảy ra.

Với trạng thái động kinh không co giật, thường người bệnh sẽ duy trì sử dụng thuốc chống động kinh đường uống thông thường hoặc tiêm tĩnh mạch benzodiiazepin kết hợp với điện não đồ để theo dõi.

Phẫu thuật điều trị dứt điểm trạng thái động kinh

Can thiệp phẫu thuật cắt bỏ một phần não, đặt thiết bị kích thích dây thần kinh vagus nếu trạng thái động kinh xuất phát từ sự bất thường của một vùng não bộ nào đó là phương án cuối cùng khi các phương pháp khác không hiệu quả và rất hiếm khi được thực hiện bởi tỷ lệ rủi ro cao.

Đặt thiết bị kích thích dây thần kinh Vagus trong điều trị trạng thái động kinh

Trạng thái động kinh có thể phòng ngừa được không?

Nếu bạn bị động kinh, cần uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ kết hợp sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược Câu đằng, An tức hương để kiểm soát tốt cơn và hạn chế tối đa nguy cơ xuất hiện trạng thái động kinh. Bởi hoạt chất sinh học Rhynchophylline trong Câu đằng và An tức hương đã được chứng minh hiệu quả trong việc giảm mức độ, tần suất cơn, ngăn ngừa động kinh tiến triển nhờ tác dụng an thần, ổn định các xung điện trong não bộ. Nếu như bạn đã từng bị trạng thái động kinh, bác sĩ sẽ xem xét đổi các loại thuốc đang điều trị.

Bạn cũng nên tránh xa rượu bia, thuốc lá, các chất kích thích, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và tập thể dục thể thao thường xuyên, giữ cho tinh thần thư thái bởi tuân thủ lối sống lành mạnh rất hữu ích trong phòng ngừa trạng thái động kinh.

Ds. Lương Lan

Nguồn tham khảo:

http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/nervous_system_disorders/status_epilepticus_134,42/

https://patient.info/doctor/status-epilepticus-management

http://emedicine.medscape.com/article/1164462-overview