Hơn một nửa số người bệnh động kinh không tìm được nguyên nhân rõ ràng. Các trường hợp động kinh còn lại thường là do não bị ảnh hưởng bởi chấn thương hoặc một bệnh lý nào đó.

Não là một bộ máy phức tạp, vận hành dựa trên các tế bào thần kinh, xung điện và các chất dẫn truyền thần kinh. Bất kỳ sự tổn thương nào ảnh hướng đến một trong các yếu tố này đều có thể phá vỡ hoạt động của não bộ và dẫn đến các cơn động kinh.

Bệnh động kinh gồm rất nhiều thể, tuy nhiên được chia làm hai loại chính là: Động kinh vô căn (động kinh nguyên phát – primary epilepsy) và động kinh triệu chứng (động kinh thứ phát – secondary epilepsy).

Động kinh vô căn – Nguyên nhân gây bệnh không rõ ràng (động kinh nguyên phát)

Đa số các trường hợp động kinh vô căn không tìm được nguyên nhân. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho rằng những đột biến nhỏ về yếu tố di truyền trong não bộ có thể liên quan tới dạng động kinh này. Họ đang nỗ lực tìm kiếm các khiếm khuyết trong một vài gen nhất định ảnh hưởng tới việc dẫn truyền tín hiệu điện trong não, mặc dù có thể tới hơn 500 gen có liên quan đến căn bệnh này. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng, gen chỉ là yếu tố nguy cơ gây ra động kinh vô căn, các cơn động kinh có xuất hiện hay không còn phụ thuộc rất nhiều và các yếu tố kích thích từ môi trường.

Động kinh vô căn thường có liên quan đến yếu tố di truyền

Nguyên nhân động kinh triệu chứng (động kinh thứ phát)

Trẻ em và người già trên 60 tuổi, lại là nhóm dễ gặp phải động kinh triệu chứng nhất. Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh động kinh triệu chứng bao gồm:

–  Bệnh mạch máu não, chẳng hạn như đột quỵ hoặc xuất huyết dưới màng nhện gây tổn thương não. Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh động kinh ở những người trên 65 tuổi.

–  Sốt cao co giật nhiều lần và để lại di chứng động kinh, thường gặp ở những trẻ dưới 5 tuổi.

–  U não: Là nguyên nhân gây động kinh triệu chứng thường gặp hơn ở người trung tuổi trở lên, động kinh do u não ở trẻ nhỏ hiếm gặp hơn.

–  Chấn thương nghiêm trọng ở đầu: Mọi độ tuổi đều có thể bị chấn thương ở vùng đầu. Tuy nhiên, người lớn tuổi thường bị chấn thương đầu nghiêm trọng hơn.

–  Các rối loạn phát triển như rối loạn phổ tự kỷ, u sợi thần kinh (neurofibromatosis). Cứ 10 trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ thì 3 trẻ có nguy cơ bị động kinh.

–  Lạm dụng ma túy và đồ uống có cồn.

–  Nhiễm khuẩn não, chẳng hạn như bệnh viêm màng não, cũng là nguyên nhân phổ biến của bệnh động kinh. Các bệnh nhiễm trùng não có thể để lại sẹo trên não và gây động kinh một thời gian sau đó.

–  Các bệnh truyền nhiễm khác như AIDS, viêm não do virus cũng có thể gây bệnh động kinh.

–  Vấn đề trong khi sinh (chẳng hạn như trẻ bị dây rốn cuốn cổ trong quá trình sinh nở, bị ngạt khi sinh) cũng là một nguyên nhân gây động kinh ở trẻ em.

–  Một số bộ phận của não không phát triển đúng cách: Một số trẻ em có cấu trúc não bộ bất thường từ khi sinh ra làm phát triển cơn động kinh. Khoảng 0,3% dân số có cấu trúc não thay đổi, ảnh hưởng đến hoạt động dẫn truyền tín hiệu điện của não.

–  Alzheimer hoặc các bệnh khác ảnh hưởng đến chức năng não cũng có thể gây động kinh ở người trên 65 tuổi.

Đột quỵ não là nguyên nhân động kinh phổ biến nhất ở người cao tuổi

Các yếu tố làm tăng số cơn co giật ở người bệnh động kinh

Đối với nhiều người bệnh động kinh, cơn co giật xảy ra mà không có bất kỳ sự kích hoạt rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố nhất định có thể làm cho cơn động kinh xuất hiện với tần suất dày đặc hơn, bao gồm:

–  Căng thẳng

–  Thiếu ngủ

–  Sử dụng đồ uống có cồn

–  Tác dụng phụ của thuốc tân dược, nhất là các thuốc điều trị bệnh liên quan đến thần kinh

–  Sử dụng chất kích thích trái phép

–  Kinh nguyệt kéo dài ở phụ nữ

–  Ánh sáng nhấp nháy (yếu tố nguy cơ không phổ biến, chỉ ảnh hưởng tới khoảng 5% số người mắc bệnh động kinh và được gọi là động kinh quang – photosensitive epilepsy).

Ghi chép lại những sự kiện xảy ra trước cơn động kinh sẽ giúp bạn tìm ra những yếu tố kích hoạt cơn co giật. Nếu tránh được các yếu tố bất lợi đó, bạn có thể giảm đáng kể được số cơn co giật do bệnh động kinh.

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Tham khảo:

http://www.nhs.uk/conditions/epilepsy/pages/causes.aspx

http://www.epilepsy.com/learn/epilepsy-101/what-causes-epilepsy-and-seizures

http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/epilepsy/symptoms-causes/dxc-20117207