Sự phóng điện bất thường, quá mức của các tế bào thần kinh có thể chỉ xảy ra ở một phần của não bộ gây nên cơn động kinh. Trong đó phổ biến nhất đó là động kinh thùy thái dương với đặc trưng là những thay đổi về cảm giác, nhận thức, tình cảm và ảnh hưởng nhiều đến khả năng tư duy, trí nhớ của người bệnh.

Nguyên nhân của động kinh thùy thái dương và ảnh hưởng của bệnh tới trí nhớ

Có rất nhiều nguyên nhân có thể làm xuất hiện cơn động kinh thùy thái dương như chấn thương đầu, nhiễm trùng não, não bộ bị thiếu oxy trong một thời gian dài, u não, đột quỵ não, di tật não bẩm sinh, sốt cao co giật nhiều lần lúc nhỏ… trong đó có một số người bệnh không rõ nguyên nhân.

Thùy thái dương là vùng não có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc lưu giữ ký ức, do vậy suy giảm trí nhớ là một hệ quả rất đặc trưng của bệnh lý này. Nếu không được kiểm soát tốt, trong nhiều trường hợp trí nhớ của bệnh nhân có thể bị suy giảm nghiêm trọng, thập chí mất hoàn toàn trí nhớ.

Vị trí xảy ra cơn động kinh thùy thái dương

Triệu chứng động kinh thùy thái dương

Các cơn động kinh thùy thái dương thường bắt đầu với những cảm giác hay cảm xúc bất thường. Cơn động kinh xảy ra ở một vùng nhỏ của thùy thái dương được gọi là cơn động kinh cục bộ đơn giản. Các triệu chứng bao gồm:

– Xuất hiện ảo giác, mùi vị, âm thanh hay cảm xúc lạ

– Cảm giác căng hoặc tê buồn vùng thượng vị của dạ dày

– Nhớ lại những cảm xúc hay kỷ nệm trong quá khứ

– Đột ngột có những cảm xúc mạnh như hoảng loạn, lo âu quá mức

– Cảm giác “deja vu”: Người bệnh cảm thấy như rất thân thuộc, giống như mình đã từng nhìn thấy với một khung cảnh nào đó mà trước đó chưa từng gặp bao giờ

– Nhìn thấy những khung cảnh, nghe thấy giọng nói của một người nào đó mà người bệnh chưa gặp bao giờ

– Nhìn thấy hình ảnh, khung cảnh hay nghe thấy âm thanh hay giọng nói lạ

Nếu cơn động kinh cục bộ đơn giản lan rộng ra các vùng khác của thùy thái dương thì sẽ được gọi là cơn động kinh cục bộ phức tạp. Lúc này thì nhiều triệu chứng khác có thể xuất hiện:

– Co giật co cứng toàn thân và mất ý thức tạm thời, tuy nhiên hầu hết người bệnh động kinh thùy thái dương đơn thuần ít khi xuất hiện triệu chứng này

– Cảm giác bất thường trên cơ thể: Tê ngứa, kiến bò trên da

– Phản ứng tự phát của hệ thần kinh: đau bụng hoặc khó chịu ở bụng, giãn đồng tử, mặt đỏ ửng, buồn nôn, nhịp tim nhanh, vã mồi hôi…

– Chuyển động hay hành vi bất thường:

+ Ở miệng: thường xuyên nhai hoặc nuốt khi trong miệng không có đồ ăn, chép môi, tiết nhiều nước bọt

+ Ở đầu: đầu cúi, ngửa hay nghiêng sang một bên, mắt trợn không kiểm soát được, thông thường hiện tượng xảy ra ở phí đối diện với vị trí não bộ bị tổn thương.

+ Làm một việc lặp đi lặp lại, chẳng hạn như chọn quần áo

+ Co giãn cơ một cách nhịp nhàng (hiếm gặp) thường xuất hiện ở một cách tay, chân, một phần của mặt…

– Trí nhớ bị giảm sút một phần hoặc hoàn toàn

Động kinh thùy thái dương có thể gây mất trí nhớ

Làm sao để chẩn đoán động kinh thùy thái dương

Các triệu chứng mà bệnh nhân hoặc người nhà mô tả, rất quan trọng đối với các bác sĩ cho việc chẩn đoán động kinh thùy thái dương. Bên cạnh đó thì hai loại xét nghiệm dưới đây cũng không thể thiếu.

– Điện não đồ (EEG): Xét nghiệm này cho phép phát hiện những thay đổi bất thường trong hoạt động điện não. Việc đánh giá hình ảnh của điện não có thể xác định vị trí gây ra cơn động kinh.

– Chụp cắt lớp (CT scan) hoặc chụp cộng hưởng từ (RMI) sọ não: Có thể xác định vị trí, mức độ và nguyên nhân tổn thương của não bộ dẫn tới cơn động kinh thùy thái dương như các vết sẹo, khối u não, các mạch máu bất thường…

Làm sao để kiểm soát và hạn chế ảnh hưởng của động kinh thùy thái dương?

Động kinh thùy thái dương tái diễn nhiều lần sẽ sẽ gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực tới tình cảm và khả năng tư duy, trí nhớ của người bệnh, do vậy việc điều trị là rất quan trọng. Khoảng 2/3 trường hợp bệnh nhân sẽ đáp ứng với thuốc điều trị và kiểm soát được các triệu chứng, nhưng phần lớn sẽ phải duy trì suốt đời. 1/3 số bệnh nhân còn lại sẽ phải xem xét các phương pháp khác như phẫu thuật cắt bỏ khối u não, phẫu thuật cắt bỏ vùng não bị tổn thương. Việc điều trị chủ yếu của thuốc điều trị lúc này sẽ là giảm đi những cơn co giật và giảm đi những ảnh hưởng của động kinh thùy thái dương đến chức năng của não bộ.

Gần đây, các nhà khoa học đã tìm ra một số loại thảo dược vừa có thể giúp giảm tần suất và mức độ các cơn co giật, vừa giúp giảm những ảnh hưởng của bệnh động kinh đến tư duy, trí nhớ và cảm xúc, điển hình như Câu đằng, An tức hương. Việc kết hợp các thảo dược này với thuốc kháng động kinh là một bước tiến mới trong quá trình điều trị căn bệnh phức tạp và nan giải này.

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

http://www.nytimes.com/health/guides/disease/temporal-lobe-seizure/overview.html

http://www.epilepsy.com/learn/types-epilepsy-syndromes/temporal-lobe-epilepsy