Bạn sẽ cảm thấy là bình thường nếu thỉnh thoảng con nháy mắt, chun mũi hay tặc lưỡi, nhún vai… nhưng khi tình trạng này lặp lại thường xuyên thì đó có thể là dấu hiệu của bệnh tics cần trị sớm – một dạng rối loạn vận động hoặc âm thanh khá phổ biến ở trẻ. Vậy bệnh tics ở trẻ em là gì? Hãy cũng tìm hiểu qua bài viết sau.

Bệnh tics ở trẻ em là gì?

Bệnh tics là một dạng rối loạn vận động hoặc phát âm không chủ ý, xảy ra một cách bất ngờ, nhanh chóng, lặp đi lặp lại nhiều lần và thường liên quan đến một nhóm cơ nhất định. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ em, hay gặp ở bé trai hơn bé gái.

Nguyên nhân gây bệnh tics ở trẻ em

Cho đến nay, nguyên nhân chính xác của rối loạn tics vẫn chưa được xác định rõ. Bệnh có thể do di truyền, hoặc xảy ra sau chấn thương, phẫu thuật vùng đầu, đột quỵ, nhiễm trùng, nhiễm độc hay do những bất thường của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamin, glutamate, serotonin.

Triệu chứng bệnh tics ở trẻ em như thế nào?

Bệnh tics được chia thành tics vận động, tics âm thanh và hội chứng Tourette là dạng kết hợp của cả hai. Với mỗi loại tics lại được phân ra từng nhóm với các triệu chứng đặc trưng sau:

	Tics đơn giản	Tics phức tạp
Tics vận động	Những động tác nhanh, ngắn, vô nghĩa như: Nháy mắt, nhăn mặt, nhếch mép, lè lưỡi, lắc cằm, cau mày, lắc đầu, quay cổ, gật đầu, nhún vai, giơ tay…	Những vận động có sự kết hợp của nhiều động tác, dài hơn, có mục đích như: Nhảy nhót, dậm chận, chạm vào người khác, xoay tròn, tự vỗ vào người…
Tics âm thanh	Phát ra những âm thanh nhanh và vô nghĩa như: Ho, hắng giọng, hít ngáp, hỉ mũi, khịt mũi, tặc lưỡi, gầm gừ, rên rỉ…	Nhại lại tiếng người khác, lặp đi lặp lại những câu nói vô nghĩa, hoặc thậm chí nói tục, chửi bậy

Các triệu chứng bệnh có thể tồi tệ hơn khi trẻ căng thẳng, mệt mỏi hay tâm trạng lo lắng, tức giận, phấn khích hoặc trẻ tập trung vào bệnh.

Nháy mắt, chun mũi, nhếch mép là các dấu hiệu bệnh tics ở trẻ em

Nếu trẻ thường xuyên lặp lại các động tác như nháy mắt, nhăn mặt hay gầm gừ, rên rỉ và phát ra những âm thanh vô nghĩa thì đừng chủ quan bởi đó có thể là bệnh tics ở trẻ em, hãy đưa trẻ đi khám hoặc gọi ngay tới số 0972.032.029 để được hỗ trợ trực tiếp.

Bệnh tics ở trẻ em có nguy hiểm không?

Đa số các trường hợp rối loạn tics là tạm thời, thường tự biến mất sau một thời gian ngắn, hiếm khi kéo dài đến khi trẻ trưởng thành và ít ảnh hưởng đến tới cuộc sống của trẻ. Theo Học viện trẻ em và Tâm thần kinh học, rối loạn tics tạm thời xuất hiện ở khoảng 10% trẻ trong những năm đầu đi học. Ngược lại sẽ có khoảng 1% số trẻ mắc bệnh mạn tính khi triệu chứng hiện diện trên 1 năm.

Rối loạn tics tuy không quá nguy hiểm nhưng nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thẩm mỹ và hành vi của trẻ:

– Biểu hiện tics dần thành tật không tốt

– Trẻ gặp khó khăn trong học tập và phát triển, diễn đạt ngôn ngữ

– Trẻ dễ mắc kèm các dạng rối loạn thần kinh khác, bao gồm: rối loạn ám ảnh cưỡng chế, tăng động giảm chú ý, tự kỷ, trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn giấc ngủ

Cách điều trị bệnh tics ở trẻ em như thế nào?

Điều trị bệnh phụ thuộc vào loại rối loạn tics và mức độ nghiêm trọng. Nếu rối loạn tics kéo dài lâu, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống và học tập thì trẻ cần được chữa trị sớm. Các phương pháp phổ biến hiện nay:

Liệu pháp hành vi cho trẻ rối loạn tics

Là phương pháp thường được ưu tiên lựa chọn đầu tiên trong điều trị bệnh tics ở trẻ em.

– Liệu pháp đảo ngược hành vi: Trẻ có thể được yêu cầu đứng trước gương và thực hiện lại các hành động thường gặp khi rối loạn tics xảy ra, lâu dần các cử động do rối loạn tics sẽ trở thành các thói quen vận động mà trẻ có thể kiểm soát được.

Liệu pháp đảo ngược hành vi điều trị bệnh tics ở trẻ em

– Phương pháp ngăn ngừa tiếp xúc và phản ứng: Trẻ sẽ được tiếp xúc với những điều trẻ sợ, ám ảnh hoặc những tác nhân có khả năng kích thích tics xảy ra để làm quen và ngăn chặn khi chúng xuất hiện.

Thuốc tây điều trị rối loạn tics ở trẻ

Thuốc làm giảm tần số tics và triệu chứng nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn các triệu chứng bệnh. Một số thuốc thường được sử dụng hiện nay:

– Thuốc chống động kinh.

– Thuốc giãn cơ.

– Thuốc làm giảm dopamin.

– Thuốc chống trầm cảm.

– Tiêm botox.

Sản phẩm thảo dược hỗ trợ bệnh tics

Bên cạnh giáo dục hành vi và dùng thuốc thì việc kết hợp sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược đang được xem là một hướng mới trong điều trị bệnh tics ở trẻ em bởi tính an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, nên chọn sản phẩm nào, thành phần ra sao vẫn luôn là câu hỏi nhiều người đặt ra.

Nhiều nhà nghiên cứu đã chứng minh, các hoạt chất trong thảo dược Câu Đằng có khả năng ổn định nồng độ dopamin và GABA – những chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong não bộ, giúp làm giảm các hiện tượng nháy mắt, giật cơ…. Lựa chọn các sản phẩm chứa Câu đằng kết hợp thêm các thành phần an thần, bổ não như An tức hương, Taurin sẽ giúp trẻ kiểm soát rối loạn tics tốt hơn.

Xem thêm: Sản phẩm chứa thảo dược Câu đằng giúp trẻ giảm biểu hiện tics hiệu quả

Kích thích não sâu

Phương pháp này áp dụng trong trường hợp rối loạn tics không đáp ứng với các điều trị nêu trên hoặc trẻ mắc hội chứng Tourette nghiêm trọng. Các điện cực nhỏ được cấy vào một vùng trong não, xung điện phát ra từ thiết bị này giúp điều chỉnh tín hiệu điện não và kiểm soát các tics.

Một số mẹo giúp trẻ kiểm soát tốt hơn rối loạn tics

Với trẻ rối loạn tics sự giúp đỡ từ cha mẹ có vai trò rất quan trọng, một số lời khuyên hữu ích sau giúp bạn hỗ trợ trẻ kiểm soát bệnh tốt hơn:

– Tránh tạo căng thẳng, lo lắng hay áp lực cho trẻ.

– Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc, đúng giờ tránh tình trạng mệt mỏi.

– Khi phát hiện thấy tics xuất hiện hãy để nó tự nhiên, cố gắng bỏ qua, đừng chú ý đến hay thông báo cho trẻ biết.

– Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể thao, các công việc mà trẻ yêu thích, hứng thú.

– Trấn an tinh thần cho bé, giúp bé không bị mặc cảm, xấu hổ trước mọi người.

– Thông báo cho thầy cô giáo và những người thường xuyên tiếp xúc với trẻ về tình trạng bệnh để trẻ được quan tâm, giúp đỡ.

– Bệnh tics ở trẻ em có thể được khắc phục do vậy thay vì ngồi chờ bệnh tiến triển mạn tính gây khó khăn trong chữa trị thì hãy điều trị bệnh ngay giai đoạn sớm.

Ds. Hồ Hà

Biên tập viên sức khỏe Trung Mỹ

Nguồn tham khảo:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/317950.php

https://www.nhs.uk/conditions/tics/

https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/neurologic-disorders-in-children/tic-disorders-and-tourette-syndrome-in-children-and-adolescents

https://www.webmd.com/brain/tic-disorders-and_twitches#1